Prawo Pracy
05.07.2024 r.
4 min

Czy wysoka temperatura powietrza może uzasadniać skrócenie czasu pracy pracowników?

Magdalena Jeziorska

Radca prawny

Skopiuj link
Prawo Pracy
05.07.2024r.
4 min

Z każdym rokiem lata są coraz cieplejsze. Ocieplanie klimatu ma znaczenie dla różnych dziedzin naszego życia, w tym także na stosunki pracy. Pracodawca ma szereg obowiązków wobec swoich pracowników w trakcie upałów. Musi zapewnić im specjalne posiłki i napoje. Pracodawca powinien również chronić swoich pracowników przed nadmiernym nasłonecznieniem, a szczególne grupy pracowników nie mogą być kierowane do prac w wysokich temperaturach.

Zgodnie z art. 232 kodeksu pracy, pracodawca jest obowiązany zapewnić pracownikom zatrudnionym w warunkach szczególnie uciążliwych, nieodpłatnie, odpowiednie posiłki i napoje, jeżeli jest to niezbędne ze względów profilaktycznych. Dodatkowo problematykę tę reguluje rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 28 maja 1996 roku w sprawie profilaktycznych posiłków i napojów. W razie wystąpienia wysokich temperatur ustawodawca zobowiązał pracodawcę do zapewnienia pracownikom napojów. W treści rozporządzenia zostały określone szczegółowo przypadki dostarczania ich pracownikom. Zgodnie z § 4 ust. 1 rozporządzenia pracodawca zapewni napoje pracownikom zatrudnionym:

– w warunkach gorącego mikroklimatu, charakteryzującego się wartością wskaźnika obciążenia termicznego (WBGT) powyżej 25oC,

– przy pracach na otwartej przestrzeni przy temperaturze otoczenia poniżej 10 °C lub powyżej 25°C,

– na stanowiskach pracy, na których temperatura spowodowana warunkami atmosferycznymi przekracza 28°C.

Napoje powinny być dostępne dla pracowników w ciągu całej zmiany roboczej, w dniach wykonywania prac uzasadniających ich wydawanie. Powinny być to napoje zimne, przy czym ustawodawca nie precyzuje, o jakie napoje chodzi. Ten aspekt został pozostawiony do decyzji pracodawcy. Może to być np. woda w butelkach lub ogólnodostępny dystrybutor. Przygotowana ilość powinna jednak zaspokajać potrzeby pracowników. w przypadku określonym w punkcie 1 napoje powinny być wzbogacone w sole mineralne i witaminy.

Ponadto pracodawca powinien chronić swoich pracowników przed nadmiernym nasłonecznieniem. Może to robić na przykład poprzez zasłonięcie okien żaluzjami, czy roletami. Może ponadto zdecydować się na zainstalowanie klimatyzacji, czy wiatraków, jednak to wyłącznie jego dobra wola, gdyż prawo nie przewiduje konkretnych obowiązków z tym zakresie. Dodatkowo dla osób pracujących poza pomieszczeniem zamkniętym pracodawca ma obowiązek zapewnić zacienione i zadaszone miejsce do odpoczynku.

W okresie wysokich temperatur szczególną uwagę pracodawcy powinni zwrócić na warunki pracy kobiet w ciąży i karmiących piersią, a także pracowników młodocianych. Tych pierwszych nie wolno kierować do pracy w mikroklimacie gorącym w warunkach, w których wskaźnik PMV (przewidywana ocena średnia), określany zgodnie z Polską Normą dotyczącą tych prac, jest większy od 1,0. Natomiast drugich nie wolno zatrudniać w pomieszczeniach, w których temperatura powietrza przekracza 30 stopni Celsjusza, a wilgotność względna powietrza wynosi 65%.

Niezależnie od powyższego, nic nie stoi na przeszkodzie, aby pracodawca zadecydował o skróceniu pracownikom czasu pracy lub przewidział dla nich dodatkowe przerwy w czasie najwyższych temperatur, tzw. przerwy regeneracyjne. Należy pamiętać, że ustawodawca nie nakłada na pracodawcę takich obowiązków. W przypadku, kiedy pracodawca zdecyduje się na skrócenie czasu pracy lub wprowadzenie dodatkowych przerw w czasie pracy, musi pamiętać, że nie może to spowodować obniżenia przysługującego pracownikom wynagrodzenia za pracę.