Co do zasady przepisy kodeksu pracy określają minimalne wymogi, które muszą wypełniać stosunki pracy i wynikające z nich uprawnienia pracownicze. Odnosi się to również do urlopu wypoczynkowego. Wymiar urlopu wypoczynkowego pracownika zatrudnionego w pełnym wymiarze czasu pracy wynosi 20 dni, jeżeli jego staż pracy jest krótszy niż 10 lat, bądź 26 dni, jeżeli posiada on co najmniej 10-letni staż pracy (art. 154 § 1 kodeksu pracy). Dodatkowo w przepisach szczególnych ustawodawca przewidział dodatkowe dni urlopu dla określonych grup pracowników. Pracodawca nie może udzielić pracownikowi urlopu wypoczynkowego w niższym wymiarze, ale nic nie stoi na przeszkodzie, aby pracownik skorzystał z większej ilości dni urlopu.
Możliwość udzielenia pracownikowi urlopu wypoczynkowego w wyższym wymiarze niż określony w kodeksie pracy wynika z zasady uprzywilejowania określonej w art. 18 § 1 kodeksu pracy. Zasada ta pozwala ukształtować warunki zatrudnienia korzystniej dla pracownika niż to wynika z przepisów kodeksowych. Pracodawca nie może kształtować tych warunków mniej korzystanie. W praktyce oznacza to, iż możliwe jest udzielenie pracownikowi urlopu wypoczynkowego w wyższym wymiarze niż określony w kodeksie pracy. Nie można go natomiast obniżyć. „Regulacja art. 154 § 1 kodeksu pracy wyznacza jedynie podstawowy wymiar urlopu wypoczynkowego, który może być odmiennie, tj. korzystniej unormowany choćby w umowie o pracę, czy też w układach zbiorowych pracy, biorąc pod uwagę specyficzne warunki panujące na danym stanowisku pracy, bądź charakterystyczne dla określonego zawodu, nie pozbawiając jednak takiego dodatkowego urlopu charakteru urlopu wypoczynkowego, którego przeznaczeniem jest przede wszystkim wypoczynek i regeneracja sił konkretnego pracownika. Tym bardziej, iż zarówno umowa o pracę, jak i układ zbiorowy pracy stanowią źródła prawa pracy tożsame z kodeksem pracy.” (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 9 grudnia 2014 r., sygn. akt III AUa 25/14).
Pracodawca musi pamiętać, że nie istnieją jakiekolwiek podstawy prawne obniżenia wymiaru urlopu pracownika w kolejnym roku kalendarzowym, jeśli w poprzednim udzielił mu dni wolnych w wyższym wymiarze niż mu przysługiwał. Dodatkowo należy pamiętać, że udzielenie jednemu pracownikowi lub określonej grupie pracowników urlopu w wyższym wymiarze niż przysługujący nie może prowadzić do nierównego traktowania i faworyzowania wybranych pracowników względem innych.
Oczywiście pracownikowi przysługuje wynagrodzenie urlopowe także za „nadprogramowo” udzielony urlop wypoczynkowy.