Pracownik, z którym pracodawca w sposób nieuprawniony rozwiązał umowę o pracę za wypowiedzeniem, może wystąpić do sądu, żądając przywrócenia do pracy lub wypłaty odszkodowania. Pierwsze z roszczeń nie ma zastosowania w przypadku wszystkich rodzajów umów o pracę. W niektórych okolicznościach odszkodowanie jest jedyną formą rekompensaty od pracodawcy.
W razie niezgodnego z prawem rozwiązania umowy o pracę na okres próbny i na czas określony pracownik może domagać się wyłącznie odszkodowania. Przysługiwać mu będzie ono w wysokości odpowiadającej odpowiednio:
- wysokości wynagrodzenia za czas, do upływu którego umowa miała trwać,
- wysokości wynagrodzenia za czas, do upływu którego umowa miała trwać, nie więcej jednak niż za 3 miesiące.
Wyjątkowo wobec pracownicy w okresie ciąży lub urlopu macierzyńskiego, pracownika-ojca wychowującego dziecko w okresie korzystania z urlopu macierzyńskiego, a także wobec pracownika w okresie korzystania z ochrony stosunku pracy na podstawie przepisów ustawy o związkach zawodowych, zatrudnionych na podstawie umowy o pracę na czas określony, sąd może orzec również o bezskuteczności wypowiedzenia, a kiedy umowa uległa już rozwiązaniu – o przywróceniu do pracy, z uwzględnieniem art. 45 § 2 i 3 kodeksu pracy.
W odniesieniu do umowy na czas nieokreślony odszkodowanie, zasądzane przez sąd pracy, nie może być niższe niż wynagrodzenie za okres wypowiedzenia i powinno oscylować w przedziale odpowiadającym wynagrodzeniu za okres od 2 tygodni do 3 miesięcy.
Okres, w którym pracownik pozostawał bez pracy, odpowiadający okresowi, za który zostało mu przyznane odszkodowanie, wlicza się do jego okresu zatrudnienia.