Za wykonywaną pracę pracownikowi przysługuje wynagrodzenie. Ustawodawca przewidział pewne okoliczności, kiedy pracownik będzie otrzymywał od pracodawcy wynagrodzenie za czas, w którym pracy nie świadczył. Mają one charakter wyjątkowy i zostały precyzyjnie określone w przepisach prawa pracy. Jedną z nich jest przestój, o którym mowa w art. 81 kodeksu pracy.

Ustawodawca wskazuje, że pracownikowi przysługuje wynagrodzenie, jeśli był gotów do jej wykonywania, a doznał przeszkód z przyczyn dotyczących pracodawcy, o ile nie były one przez niego zawinione. Nie sposób jednak odnaleźć w przepisach definicji legalnej przestoju. Ta kształtowała się na kanwie orzecznictwa i na tej podstawie należy przyjąć, że przestój to nieprzewidziana przerwa w normalnym toku pracy, która może być spowodowana jakimś zdarzeniem zewnętrznym, np. przerwą w dostawie prądu, epidemią, warunkami atmosferycznymi uniemożliwiającymi pracę, bądź przyczyną wewnętrzną, np. niedostarczeniem przez pracodawcę odpowiednich narzędzi lub surowców. „W judykaturze przyjmuje się, że przy przestoju występują elementy zaskoczenia, niepewności oraz wyjątkowości zdarzeń, które uniemożliwiają w miarę ścisłe przeprowadzenie lub zaplanowanie takich przerw w pracy, dlatego nie stanowi przestoju ograniczenie produkcji wywołane dającymi się przewidzieć zaburzeniami w funkcjonowaniu pracodawcy (por. uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 16 października 1992 r., I PZP 58/92, OSNCP 1993 nr 6, poz. 95)” – por. wyrok Sądu Najwyższego z 7 grudnia 2006 r., sygn. akt I PK 169/06. Przez pozostawanie w gotowości do świadczenia pracy należy rozumieć stan, w którym pracownik może niezwłocznie podjąć pracę (wyrok Sądu Najwyższego z 2 września 2003 r., sygn. akt I PKN 345/02).

Warto pamiętać, że na czas przestoju pracodawca może powierzyć pracownikowi inną pracę. Za jej wykonanie pracownikowi będzie przysługiwało wynagrodzenie, które nie może być niższe niż wysokość wynagrodzenia za przestój. Jeśli natomiast przestój wystąpił z winy pracownika, to będzie mu przysługiwało wyłącznie wynagrodzenie za wykonaną pracę (art. 81 § 3 kodeksu pracy).

Zgodnie z art. 81 § 1 kodeksu pracy wynagrodzenie postojowe przysługuje w wysokości wynagrodzenia wynikającego z osobistego zaszeregowania pracownika, określonego stawką godzinową lub miesięczną, a jeżeli taki składnik wynagrodzenia nie został wyodrębniony przy określaniu warunków wynagradzania – 60% wynagrodzenia. W każdym przypadku wynagrodzenie to nie może być jednak niższe od wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę, ustalanego na podstawie odrębnych przepisów.