Ubezpieczonemu, który stał się niezdolny do pracy wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej przysługuje prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy (art. 6 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 30 października 2002 roku o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych). „Renta z tytułu niezdolności do pracy stanowi długookresowe, pieniężne świadczenie z ubezpieczenia wypadkowego, finansowane z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, z funduszu wypadkowego. Dostęp do renty z tytułu niezdolności do pracy otwiera ziszczenie się ryzyka w postaci niezdolności do pracy, o której mowa w art. 12 EmRentyFUSU, spowodowanej wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową. Ryzyko to podlega ustaleniu, po złożeniu wniosku o rentę, w odpowiednim postępowaniu, w ramach orzecznictwa ubezpieczeniowego przez lekarza orzecznika ZUS lub komisję lekarską ZUS. Prawo do renty ulega ustaleniu na wniosek ubezpieczonego w drodze decyzji ZUS (organu rentowego).” (Ustawa o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych. Komentarz, red. dr hab. Krzysztof Walczak).

Warunkiem przyznania renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z chorobą zawodową jest istnienie niezdolności do pracy oraz kwalifikowana przyczyna wystąpienia tej niezdolności w postaci choroby zawodowej. Zatem, aby organ rentowy przyznał prawo renty z tytułu choroby zawodowej, lekarz orzecznik ZUS bądź komisja lekarska ZUS musi stwierdzić częściową bądź całkowitą niezdolność do pracy w związku z chorobą zawodową.