Podmioty objęte obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowemu wskazuje art. 6 i 6a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Są to:

• pracownicy, z wyłączeniem prokuratorów,
• członkowie rolniczych spółdzielni produkcyjnych i spółdzielni kółek rolniczych,
• osoby, które wykonują pracę na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub innej umowy o świadczenie usług, oraz osoby, które z nimi współpracują,
• osoby, które prowadzą pozarolniczą działalność oraz osoby, które z nimi współpracują,
• osoby współpracujące z przedsiębiorcami korzystającymi z tak zwanej Ulgi na start,
• posłowie i senatorowie pobierający uposażenie,
• osoby, które pobierają stypendium sportowe,
• pobierający stypendium słuchacze Krajowej Szkoły Administracji Publicznej im. Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Lecha Kaczyńskiego,
• doktoranci otrzymujące stypendium doktoranckie,
• osoby wykonujące odpłatnie pracę, na podstawie skierowania do pracy, w czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania,
• osoby pobierające stypendium w okresie odbywania szkolenia, stażu lub przygotowania zawodowego dorosłych, na które zostały skierowane przez powiatowy urząd pracy,
• osoby pobierające stypendium w okresie odbywania szkolenia, stażu lub przygotowania zawodowego dorosłych, na które zostały skierowane przez podmioty inne niż powiatowy urząd pracy,
• osoby, które pobierają stypendium na podstawie przepisów o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy w okresie odbywania studiów podyplomowych,
• osoby duchowne,
• osoby, które odbywają służbę zastępczą,
• małżonek Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej.