15.05.2022 r.
7 min

Zleceniobiorca z Ukrainy - jakie obowiązki ma płatnik?

Ekspert PCKP

Skopiuj link
15.05.2022r.
7 min

W stanie faktycznym leżącym u podstaw wydania interpretacji indywidualnej wnioskodawca prowadzi agencję pracy tymczasowej. Planuje zawierać umowy zlecenia z obywatelami Ukrainy, spośród których część posiada numer PESEL i o tym poinformowała, część natomiast tego numeru nie posiada lub nie chce go przekazać. Postawiono następujące pytanie: Czy w przypadku gdy Zleceniobiorca złoży oświadczenie, w ramach którego oświadczy, że na dzień złożenia oświadczenia i na przyszłość (a więc również w okresie współpracy ze Spółką) jego centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) mieści się w Polsce – to czy Spółka działając w zaufaniu do treści tego oświadczenia może traktować go od początku współpracy jako rezydenta podatkowego Polski dla potrzeb podatkowych, a w związku z tym obliczać zaliczki na podatek dochodowy na zasadach ogólnych, a nie ryczałtem – do czasu zmiany ww. okoliczności?

Co do zasady ustalenie rezydencji podatkowej następuje według miejsca zamieszkania podatnika i związanym z nim centrum interesów życiowych. Warto jednak zwrócić uwagę, że sytuację obywateli Ukrainy, którzy przybyli do Polski na skutek działań wojennych w tym zakresie kształtuje również art. 52zj ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z jego treścią: „w przypadku osób fizycznych, o których mowa w art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa1, spełnienie warunku określonego w art. 3 ust. 1a pkt 1 w okresie od dnia 24 lutego 2022 r. do dnia 31 grudnia 2022 r. stwierdza się na podstawie pisemnego oświadczenia tej osoby o posiadaniu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodka interesów życiowych)." Zatem obywatel Ukrainy może złożyć płatnikowi oświadczenie o przeniesieniu swojego ośrodka interesów życiowych do Rzeczypospolitej Polskiej od dnia przyjazdu do Polski, na skutek czego uzyska status polskiego rezydenta podatkowego i będzie mógł korzystać z takich samych zasad podatkowych jak rezydenci. Niezłożenie oświadczenia będzie natomiast skutkować utrzymaniem statusu nierezydenta podatkowego do czasu spełnienia jednego z warunków wymienionych w art. 3 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wnioskodawca zaznaczył, że: „Spółka jako płatnik nie dysponuje realną możliwością kontroli, czy zatrudniony przez Nią Zleceniobiorca jest czy też nie jest rezydentem podatkowym Polski. Zleceniobiorcy nierzadko wielokrotnie w ciągu roku przekraczają polską granicę, współpracują ze Spółką w różnych okresach w ciągu roku. Z tego powodu, w ocenie Spółki, musi Ona opierać się na oświadczeniu Zleceniobiorcy, a informacja udzielona od ww. jest w tym zakresie dla niej wiążąca.”

Dyrektor KIS uznał, że „ jeżeli zleceniobiorca złoży oświadczenie, w którym na dzień złożenia oświadczenia i na przyszłość (a więc również w okresie współpracy ze Spółką) deklaruje swój ośrodek interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) w Polsce, powinniście Państwo traktować go od początku współpracy jako osobę, która ma miejsce zamieszkania w Polsce w rozumieniu art. 3 ust. 1a ustawy o PIT, a w związku z tym obliczać zaliczki na podatek dochodowy z tytułu wypłacanego wynagrodzenia na zasadach ogólnych.”

Wnioskodawca miał ponadto wątpliwość, jak powinien traktować tych obywateli Ukrainy, którzy nie mają numeru PESEL albo nie chcą go udostępnić, a złożą oświadczenie o polskiej rezydencji podatkowej. Czy w takiej sytuacji mogą pobierać z ich wynagrodzenia zaliczki na zasadach ogólnych? Według wnioskodawcy posiadanie numeru PESEL lub NIP nie stanowi warunku uznania podatnika za polskiego rezydenta podatkowego. Takie rozumowanie potwierdził również Dyrektor KIS. „Ustawa nie wprowadza dodatkowej przesłanki dla określenia rezydencji podatkowej osoby fizycznej w postaci obowiązku posiadania identyfikatora podatkowego podatnika – osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej (nr PESEL). Zatem brak dostarczenia Spółce nr PESEL przez zleceniobiorców, którzy złożyli oświadczenie, że ich ośrodek interesów gospodarczych (lub osobistych) znajduje się w Polsce, pozostaje bez wpływu na uznanie ich za osoby, które mają miejsce zamieszkania w Polsce w rozumieniu art. 3a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, czyli jako rezydentów podatkowych Polski dla potrzeb podatkowych.”

W analizowanej sytuacji płatnik będzie miał obowiązek wystawić informację PIT-11. „Zgodnie ze wzorem informacji PIT-11 za 2022 r. w części C „dane identyfikacyjne i adres zamieszkania podatnika” w poz. 12 należy podać Identyfikator podatkowy NIP lub numer PESEL. Wzór ten przewiduje więc obowiązek podania określonego rodzaju danych identyfikacyjnych. Niezależnie od powyższego, za poprzednie lata była też możliwość składania informacji w przypadku braku tych danych dotyczących numeru identyfikacyjnego. Przykładowo, dopuszczono możliwość złożenia informacji przez płatników z wpisanymi „99999999999” za 2021 r., podobnie jak było w latach ubiegłych.”

Interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 2 maja 2022 roku, sygn. 0113-KDIPT2-3.4011.1099.2021.2.MS

 


1 Art. 1 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa Ustawa określa szczególne zasady zalegalizowania pobytu obywateli Ukrainy, którzy przybyli na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej z terytorium Ukrainy w związku z działaniami wojennymi prowadzonymi na terytorium tego państwa, oraz obywateli Ukrainy posiadających Kartę Polaka, którzy wraz z najbliższą rodziną z powodu tych działań wojennych przybyli na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. . Ilekroć w ustawie jest mowa o obywatelu Ukrainy, rozumie się przez to także nieposiadającego obywatelstwa ukraińskiego małżonka obywatela Ukrainy, o ile przybył on na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej z terytorium Ukrainy w związku z działaniami wojennymi prowadzonymi na terytorium tego państwa i nie jest obywatelem polskim.