Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej przedstawiło projekt nowelizacji ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę po konsultacjach. Duże zastrzeżenia rodził pomysł zrównania płacy minimalnej z wynagrodzeniem zasadniczym. Ministerstwo odstąpiło od tego rozwiązania wprost, choć inne aspekty przewidziane w projekcie mogą wskazywać na dążenie w tym kierunku.

Wskazana ustawa ma stanowić implementację unijnej dyrektywy w sprawie adekwatnych wynagrodzeń minimalnych w Unii Europejskiej. Powinna ona zostać wdrożona do polskiego porządku prawnego do 15 listopada 2024 roku. Tak się jednak nie stało.

Dyrektywa przewiduje zrównanie płacy minimalnej z wynagrodzeniem zasadniczym. Oznacza to, że pracownik zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy nie będzie mógł mieć ustalonej podstawy niższej niż minimalna krajowa. Obecnie dopuszczalne jest takie rozwiązanie i uzupełnianie wynagrodzenia dodatkami, premiami i nagrodami, które nie pełnią już wtedy funkcji dodatkowej gratyfikacji. Takie rozwiązanie zostało ujęte w art. 16 ust. 1 projektu, zgodnie z którym wysokość wynagrodzenia pracownika zatrudnionego w pełnym miesięcznym wymiarze czasu pracy nie może być niższa od wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę. Ustęp 2 wskazanego artykułu przewiduje, że do obliczenia wysokości wynagrodzenia pracownika będą przyjmowane przysługujące pracownikowi składniki wynagrodzenia i inne świadczenia wynikające ze stosunku pracy, zaliczone według zasad statystyki zatrudnienia i wynagrodzeń określonych przez Główny Urząd Statystyczny do wynagrodzeń osobowych. Natomiast na podstawie art. 16 ust. 3 przy obliczaniu wysokości wynagrodzenia pracownika nie będą uwzględniane:

1. nagrody jubileuszowe;

2. odprawy pieniężne przysługujące pracownikowi w związku z przejściem na emeryturę lub rentę z tytułu niezdolności do pracy;

3. wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych;

4. dodatek do wynagrodzenia za pracę w porze nocnej;

5. dodatek za staż pracy;

6. dodatek za szczególne warunki pracy;

7. dodatek funkcyjny;

8. inne dodatki;

9. premie i nagrody.

Ciekawe rozwiązanie stanowi niewątpliwie rozłożenie w czasie obowiązywania powyższej regulacji. Ustawa ma bowiem wejść w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia, z wyjątkiem:

• przepisów o dodatku funkcyjnym, czyli art. 2 pkt 1 oraz art. 16 ust. 3 pkt 7, które mają wejść w życie z dniem 1 stycznia 2026 roku,
• art. 16 ust. 3 pkt 8 dotyczącego innych dodatków, który ma zacząć obowiązywać 1 stycznia 2027 roku,
• art. 16 ust. 3 pkt 9 (premie i nagrody), który ma wejść w życie z dniem 1 stycznia 2028 roku.

Taka regulacja, która zastrzega etapowe wyłączenie poszczególnych składników z minimalnego wynagrodzenia za pracę (i de facto zrównywanie go z płacą zasadniczą), nie znajduje pełnej akceptacji na forum Rady Ministrów. Przedstawiciele innych ministerstw (np. Ministerstwa Sprawiedliwości czy Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji) wskazują, że wejście w życie wskazanych przepisów może skutkować znaczącym zwiększeniem kosztów zatrudniania pracowników (zarówno w sektorze publicznym jak i prywatnym).