Wadami oświadczenia woli są określone przez prawo stany faktyczne, w których stany psychiczny lub wiedzy człowieka, towarzyszące składaniu oświadczenia woli wpływają na ważność czynności prawnych. Choć są instytucją prawa cywilnego, to można się na nie powołać również w przypadku oświadczeń woli składanych na gruncie prawa pracy.

Ustawodawca nie stworzył w Kodeksie cywilnym jednej, ogólnej definicji wady oświadczenia woli. Wyróżnił natomiast konkretne stany faktyczne, które zasługują na to miano:

• brak świadomości lub swobody (art. 82 k.c.),
• pozorność (art. 83 k.c.),
• błąd (art. 84 k.c.),
• podstęp (art. 86 k.c.),
• groźba (art. 87 k.c.).

Zaistnienie wymienionych okoliczności stanowi podstawę do zakwestionowania ważności czynności prawnej.

Każda ze stron stosunku pracy może się na nie powołać. Skuteczne powołanie się na wadę wymaga jednak wszechstronnej oceny konkretnego stanu faktycznego, w tym ustalenia stanu psychicznego osoby składającej oświadczenie woli oraz wpływu drugiej strony czynności prawnej lub osoby trzeciej na składającego oświadczenie woli.

Brak świadomości lub swobody oraz pozorność prowadzą do nieważność składanego oświadczenia woli z mocy prawa. Natomiast, aby uchylić się od skutków prawnych oświadczenia woli złożonego pod wpływem błędu, podstępu lub groźby, konieczne jest złożenie stosownego oświadczenia drugiej stronie czynności prawnej dotkniętej wadą.