Zgodnie z § 6 rozporządzenia Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 27 lipca 2004 roku w sprawie szkolenia w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy szkolenie jest prowadzone jako szkolenie wstępne i szkolenie okresowe.  Instruktaż ogólny odbywają, przed dopuszczeniem do wykonywania pracy, nowo zatrudnieni pracownicy, studenci odbywający u pracodawcy praktykę studencką oraz uczniowie odbywający praktyczną naukę zawodu (§ 10 ust. 1 przywołanego rozporządzenia). Instruktaż stanowiskowy przeprowadza się przed dopuszczeniem do wykonywania pracy na określonym stanowisku:

1. pracownika zatrudnianego na stanowisku robotniczym oraz innym, na którym występuje narażenie na działanie czynników szkodliwych dla zdrowia, uciążliwych lub niebezpiecznych;
2. pracownika przenoszonego na stanowisko, o którym mowa w pkt 1;
3. ucznia odbywającego praktyczną naukę zawodu oraz studenta odbywającego praktykę studencką.

Szkolenie okresowe, zgodnie z § 14 ust. 2 przywołanego rozporządzenia, odbywają:

1. osoby będące pracodawcami oraz inne osoby kierujące pracownikami, w szczególności kierownicy, mistrzowie i brygadziści;
2. pracownicy zatrudnieni na stanowiskach robotniczych;
3. pracownicy inżynieryjno-techniczni, w tym projektanci, konstruktorzy maszyn i innych urządzeń technicznych, technolodzy i organizatorzy produkcji;
4. pracownicy służby bezpieczeństwa i higieny pracy i inne osoby wykonujące zadania tej służby;
5.  pracownicy na stanowiskach administracyjno-biurowych;
6. pracownicy niewymienieni w pkt 1-5, których charakter pracy wiąże się z narażeniem na czynniki szkodliwe dla zdrowia, uciążliwe lub niebezpieczne albo z odpowiedzialnością w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy.

Pierwsze szkolenie okresowe osób zatrudnionych na stanowiskach wymienionych w § 14 ust. 2 pkt 1 przeprowadza się w okresie do 6 miesięcy od rozpoczęcia pracy na tych stanowiskach, natomiast osób zatrudnionych na stanowiskach wymienionych w § 14 ust. 2 pkt 2-6 – w okresie do 12 miesięcy od rozpoczęcia pracy na tych stanowiskach (§ 15 ust. 4 przywołanego rozporządzenia).

Częstotliwość szkolenia okresowego jest uzależniona od rodzaju zajmowanego stanowiska pracy. Szkolenie okresowe pracowników zatrudnionych na stanowiskach robotniczych przeprowadza się nie rzadziej niż raz na 3 lata, a na stanowiskach, na których są wykonywane prace szczególnie niebezpieczne, nie rzadziej niż raz w roku. Natomiast szkolenie okresowe osób wymienionych w pkt 1 oraz 3-5 powinno być przeprowadzane nie rzadziej niż raz na 5 lat, a w przypadku pracowników administracyjno-biurowych nie rzadziej niż raz na 6 lat.

Przepis § 15 ust. 5 rozporządzenia przewiduje możliwość zwolnienia z obowiązku odbycia pierwszego szkolenia okresowego na danym stanowisku z uwagi na fakt posiadania aktualnego zaświadczenia o odbyciu szkolenia okresowego:

• na tym samym stanowisku u innego pracodawcy lub
• na stanowisku należącym do innej grupy stanowisk (u danego lub innego pracodawcy), jeżeli jego program uwzględniał zakres tematyczny wymagany programem szkolenia okresowego na nowym stanowisku pracy u danego pracodawcy.

Ponadto, § 17 rozporządzenia daje podstawę do uznania za równoznaczne z odbyciem szkolenia okresowego ukończenie szkolenia, dokształcania lub doskonalenia zawodowego związanego z nauką zawodu, przyuczeniem do zawodu albo podnoszeniem kwalifikacji zawodowych, uwzględniającego program szkolenia okresowego wymagany dla określonego stanowiska pracy przed upływem terminu przewidzianego dla odbycia szkolenia okresowego.

Warto zwrócić uwagę, że § 15 ust. 5 rozporządzenia dedykowany jest wyłącznie przypadkom zwolnienia z obowiązku odbycia pierwszego szkolenia okresowego, natomiast regulacja zawarta w § 17 rozporządzenia znajduje zastosowanie do każdego szkolenia okresowego, tzn. zarówno pierwszego, jak i następnych.

Trzeba pamiętać, że nadal obowiązuje w naszym kraju stan zagrożenia epidemicznego z powodu COVID-19, a w związku z nim wiele szczególnych regulacji. Zgodnie z art. 12e ust. 2 ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych: „w przypadku, gdy termin przeprowadzenia szkolenia okresowego w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy lub bezpieczeństwa i higieny służby przypada w:

1. okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii lub
2. w okresie 30 dni od dnia odwołania stanu zagrożenia epidemicznego, w przypadku, gdy nie zostanie ogłoszony stan epidemii albo stanu epidemii

– termin ten wydłuża się do 60. dnia od dnia odwołania stanu zagrożenia epidemicznego, w przypadku, gdy nie zostanie ogłoszony stan epidemii, albo stanu epidemii”.