Prawo do urlopu wypoczynkowego, to jedno z podstawowych uprawnień pracowniczych. Ma ono ogromne znaczenie, ponieważ jego celem jest zapewnienie pracownikowi odpoczynku i regeneracji sił. Dzięki temu pracownik jest bardziej wydajny i efektywnie może wypełniać swoje obowiązki zawodowe.

Urlop wypoczynkowy przysługuje już od początku pracy. Jednak trzeba pamiętać, że na innych zasadach uzyskuje się go w pierwszym roku pracy, a inaczej w kolejnych. W pierwszym roku pracy pracownik uzyskuje prawo do urlopu wypoczynkowego z dołu, z przepracowaniem każdego kolejnego miesiąca pracy. W kolejnych latach pracy pracownik nabywa prawo do urlopu wypoczynkowego wraz z rozpoczęciem każdego następnego roku kalendarzowego.

Powyżej wskazana zasada dotycząca prawa nabywania prawa do urlopu w pierwszym roku pracy została określona w art. 153 § 1 kodeksu pracy. Zgodnie z treścią tego przepisu „pracownik podejmujący pracę po raz pierwszy, w roku kalendarzowym, w którym podjął pracę, uzyskuje prawo do urlopu z upływem każdego miesiąca pracy, w wymiarze 1/12 wymiaru urlopu przysługującego mu po przepracowaniu roku”. Oznacza to, że z upływem każdego przepracowanego miesiąca pracownikowi może przysługiwać 1/12 z 20 dni urlopu wypoczynkowego. Pracownik podejmujący pracę po raz pierwszy nie może bowiem nabyć prawa do 26 dni urlopu po przepracowaniu roku na podstawie przepisów powszechnie obowiązujących.

Oczywiście przepisy wewnątrzzakładowe mogą przyznać pracownikowi wyższy wymiar urlopu wypoczynkowego niż przysługujący mu na podstawie przepisów kodeksu pracy. Zatem jeśli pracownikowi po przepracowaniu roku będzie przysługiwało prawo do 26 dni urlopu wypoczynkowego, to w pierwszym roku pracy, po przepracowaniu każdego miesiąca, nabędzie prawo do 1/12 z 26 dni urlopu wypoczynkowego.

Ustawodawca nie przewidział regulacji, która pozwalałaby na zaokrąglanie w górę do pełnego dnia dni urlopu przysługujących pracownikowi w pierwszym roku pracy. Tego rodzaju postanowienie może się jednak znaleźć w przepisach wewnątrzzakładowych i – jako korzystniejsze dla pracowników – będzie miało moc wiążącą dla stron stosunku pracy. Pierwszy urlop powinien być udzielany w godzinach.