Praktyki absolwenckie kształtują dalsze życie zawodowe praktykantów. Mają na tyle istotne znaczenie, że zasady ich odbywania kształtuje ustawa z dnia 17 lipca 2009 roku o praktykach absolwenckich.

Ustawodawca wskazuje, że praktyka absolwencka ma na celu ułatwienie absolwentom uzyskiwania doświadczenia i nabywania umiejętności praktycznych niezbędnych do wykonywania pracy. Odbywa się ją na podstawie pisemnej umowy o praktykę absolwencką zawieranej pomiędzy praktykantem a podmiotem przyjmującym na praktykę.

W art. 2 ust. 1 przywołanej wyżej ustawy zdefiniowano, że podmiotem przyjmującym na praktykę może być osoba fizyczna, osoba prawna albo jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej. Choć nie wynika to wprost z przepisów trzeba przyjąć, że przyjmującym na praktykę powinien być podmiot, u którego praca pozwoli na uzyskiwanie kwalifikacji niezbędnych w dalszej karierze zawodowej. Praktykantem jest natomiast osoba, która ukończyła co najmniej gimnazjum lub ośmioletnią szkołę podstawową i w dniu rozpoczęcia praktyki nie ukończyła 30 roku życia.

Praktyka może być odbywana odpłatnie bądź nieodpłatnie. Wysokość miesięcznego świadczenia pieniężnego należnego praktykantowi nie może przekraczać dwukrotnej wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę (art. 3 ustawy o praktykach absolwenckich). Zastrzeżenie w umowie o praktyki absolwenckie wynagrodzenia dla praktykanta ma istotne znaczenie dla możliwości jej wcześniejszego rozwiązania. Jeżeli praktyka odbywana jest nieodpłatnie, umowa może zostać rozwiązana na piśmie w każdym czasie. Natomiast w przypadku, gdy praktyka odbywana jest odpłatnie, umowa może zostać rozwiązana na piśmie z zachowaniem siedmiodniowego terminu wypowiedzenia (art. 5 ust. 6 ustawy o praktykach absolwenckich).

Umowa o praktykę absolwencką powinna określać w szczególności:

1. rodzaj pracy, w ramach której praktykant ma uzyskiwać doświadczenie i nabywać umiejętności praktyczne;

2. okres odbywania praktyki;

3. tygodniowy wymiar czasu pracy w ramach praktyki;

4. wysokość świadczenia pieniężnego, o którym mowa w art. 3 ust. 2, jeżeli praktyka ma być odbywana odpłatnie.

Umowa nie może dotyczyć pracy szczególnie niebezpiecznej w rozumieniu przepisów wydanych na podstawie art. 237¹⁵ kodeksu pracy. Nie może być także zawarta na okres dłuższy niż 3 miesiące. Przy czym, jeżeli ten sam podmiot przyjmujący na praktyki i ten sam praktykant zawrą kilka następujących po sobie umów o praktyki absolwenckie, to łączny czas ich trwania maksymalnie wynosić może 3 miesiące (art. 5 ust. 5 ustawy o praktykach absolwenckich).

Co ważne, umowa o praktyki absolwenckie nie jest umową prawa pracy, a umową prawa cywilnego. Z tego względu nie stosuje się do niej przepisów kodeksu pracy. Wyjątki przewiduje art. 4 ustawy o praktykach absolwenckich. Z przepisu tego wynika, iż do umowy o praktyki absolwenckie mają zastosowanie następujące przepisy kodeksu pracy:

art. 18^3a-18^3e– zakaz dyskryminacji i równe traktowanie w zatrudnieniu;

art. 129 § 1 – przeciętny dobowy i tygodniowy wymiar czasu pracy;

art. 131 § 1 – przeciętny tygodniowy czas pracy;

art. 132 § 1 – norma minimalnego dobowego odpoczynku;

art. 133 § 1 – norma minimalnego tygodniowego odpoczynku;

art. 134 – prawo do przerwy;

art. 151⁷ – czas pracy w porze nocnej.