Świadczenie urlopowe, to środki wypłacane pracownikowi przez pracodawcę, stanowiące dofinansowanie do urlopu wypoczynkowego. Co do zasady jest wypłacane przez pracodawców zatrudniających mniej niż 50 pracowników według stanu na 1 stycznia danego roku kalendarzowego, którzy nie zdecydowali się na tworzenie zakładowego funduszu świadczeń socjalnych.
Prawo do świadczenia urlopowego mają wyłącznie pracownicy. Nie ma znaczenia rodzaj umowy o pracę, na podstawie której pracownik jest zatrudniony (na czas określony, na czas nieokreślony, na okres próbny), wymiar etatu, staż pracy. Omawiane świadczenie ma charakter roszczeniowy, czyli pracownik nie musi występować do pracodawcy z wnioskiem o jego wypłatę. Prawo do świadczenia urlopowego uzależnione jest wyłącznie od spełnienia przesłanek ustawowych. Dla jego wypłaty nie mają znaczenia także kryteria socjalne.
Pracodawca wypłaca świadczenie urlopowe raz w roku kalendarzowym. Warunkiem jego wypłaty jest korzystanie przez pracownika z urlopu wypoczynkowego przez co najmniej 14 kolejnych dni kalendarzowych (art. 3 ust. 5 ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych). Wliczeniu do tego okresu podlegają dni urlopu, dni wolne wynikające z rozkładu czasu pracy pracownika (w tym występujące bezpośrednio przed i po urlopie) oraz święta. Wypłata świadczenia urlopowego następuje nie później niż w ostatnim dniu poprzedzającym rozpoczęcie urlopu wypoczynkowego. Warto pamiętać, że zgodnie z art.3 ust. 6 ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, świadczenie urlopowe, nie podlega składce na ubezpieczenie społeczne pracowników.
Zgodnie z art. 5 ust. 4 ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych wysokość świadczenia urlopowego nie może przekroczyć wysokości odpisu podstawowego. Jest ona także proporcjonalna do wymiaru czasu pracy, w jakim pracownik jest zatrudniony. Wysokość odpisu podstawowego na jednego zatrudnionego wynosi 37,5% przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej w roku poprzednim lub w drugim półroczu roku poprzedniego, jeżeli przeciętne wynagrodzenie z tego okresu było kwotą wyższą. Wskazane dane zostaną ogłoszone przez Prezesa GUS około 20 lutego 2025 roku. Jak na razie nie ma jeszcze pewności, czy wskazane wyżej zasady ustalania odpisu na fundusz zostaną utrzymane.
Pracodawca, zatrudniający mniej niż 50 pracowników i nietworzący zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, może także postanowić o niewypłacaniu świadczenia urlopowego. Musi wtedy umieścić stosownepostanowienie w układzie zbiorowym pracy albo regulaminie wynagradzania. Jeśli jednak nie musi tworzyć takich dokumentów, to powinien przekazać taką informację do wiadomości pracowników w sposób przyjęty u danego pracodawcy do 31 stycznia 2025 roku. Jeśli tego nie zrobi, to popełni wykroczenie w oparciu o ustawę o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, zagrożone karą grzywny.