„Wprowadzenie rozwiązań przewidzianych w niniejszym projekcie ustawy o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw będzie stanowiło częściową realizację reformy A.4.4 „Uelastycznienie form zatrudnienia, w tym wprowadzenie pracy zdalnej” zawartej w Krajowym Planie Odbudowy i Zwiększania Odporności – kamień milowy A65G „Wejście w życie nowelizacji Kodeksu pracy wprowadzającej na stałe pracę zdalną do Kodeksu pracy oraz elastycznych form organizacji czasu pracy”.” (uzasadnienie do projektu nowelizacji).

Nowością w regulacji prawa pracy jest możliwość zwolnienia pracownika od pracy z powodu siły wyższej. Przewiduje go nowododany art. 148¹. Zgodnie z treścią § 1: pracownikowi przysługuje w ciągu roku kalendarzowego zwolnienie od pracy, w wymiarze 2 dni albo 16 godzin, z powodu działania siły wyższej w pilnych sprawach rodzinnych spowodowanych chorobą lub wypadkiem, jeżeli jest niezbędna natychmiastowa obecność pracownika. W okresie tego zwolnienia od pracy pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia w wysokości połowy wynagrodzenia. To pracownik decyduje o sposobie wykorzystania tych dni w pierwszym wniosku o udzielenie takiego zwolnienia złożonym w danym roku kalendarzowym, a pracodawca jest obowiązany udzielić zwolnienia od pracy, na wniosek zgłoszony przez pracownika najpóźniej w dniu korzystania z tego zwolnienia. W przypadku pracownika zatrudnionego w niepełnym wymiarze czasu pracy wymiar zwolnienia od pracy ustala się proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy tego pracownika. Niepełną godzinę zwolnienia od pracy zaokrągla się w górę do pełnej godziny.

Zgodnie z treścią art. 173¹ § 1 pracownikowi przysługuje w ciągu roku kalendarzowego urlop opiekuńczy, w wymiarze 5 dni, w celu zapewnienia osobistej opieki lub wsparcia osobie będącej członkiem rodziny lub zamieszkującej w tym samym gospodarstwie domowym, która wymaga opieki lub wsparcia z poważnych względów medycznych. Za członka rodziny w tym zakresie uważa się syna, córkę, matkę, ojca lub małżonka. Urlopu udziela się w dni, które są dla pracownika dniami pracy, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy. Wskazane 5 dni urlopu może zostać udzielone łącznie lub w częściach. Pracownik, który chciałby skorzystać z takiego urlopu będzie musiał złożyć wniosek (papierowo lub elektronicznie) nie później niż 1 dzień przed jego rozpoczęciem. Okres urlopu opiekuńczego wlicza się do okresu zatrudnienia, od którego zależą uprawnienia pracownicze.

„Regulacje zawarte w projektowanym art. 173¹ Kodeksu pracy stanowią wdrożenie art. 6 dyrektywy 2019/1158, zgodnie z którym państwa członkowskie wprowadzają niezbędne środki w celu zapewnienia, aby każdy pracownik miał prawo do urlopu opiekuńczego w wymiarze pięciu dni roboczych w roku. Państwa członkowskie mogą określić dodatkowe szczegóły dotyczące zakresu i warunków urlopu opiekuńczego, zgodnie z prawem krajowym lub praktyką. Skorzystanie z tego prawa może być uzależnione od odpowiedniego uzasadnienia, zgodnie z prawem krajowym lub praktyką. Państwa członkowskie mogą przyznawać urlop opiekuńczy w oparciu o okres rozliczeniowy inny niż rok, na osobę potrzebującą opieki lub wsparcia, bądź na konkretny przypadek.” (uzasadnienie projektu ustawy).

Ustawa trafi teraz pod obrady Senatu.