Jednym z podstawowych praw pracownika jest prawo do wypoczynku i mieszczące się w nim prawo do urlopu. Pracodawca jest zobowiązany do udzielenia pracownikowi urlopu we właściwym wymiarze i w uzgodnionym z góry terminie. Tylko w ściśle określonych wypadkach pracodawca może odwołać pracownika z urlopu wypoczynkowego.

Instytucja odwołania z urlopu, o której mowa w art. 167 kodeksu pracy, stanowi okoliczność wyjątkową i dlatego pracodawca może z niej skorzystać wyłącznie wtedy, gdy obecność pracownika w zakładzie pracy jest niezbędna i wymagana okolicznościami nieprzewidzianymi w chwili rozpoczynania urlopu (ust. 1).

Jeśli wskazane wyżej warunki są spełnione, to pracownik ma obowiązek zastosować się do polecenia pracodawcy w tym zakresie. Brak subordynacji może skutkować nałożeniem kary dyscyplinarnej, a nawet zostać uznany za naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych i w konsekwencji może prowadzić do rozwiązania umowy o pracę w trybie natychmiastowym.

O odwołaniu z urlopu wypoczynkowego pracodawca zawiadamia bezpośrednio pracownika oraz wskazuje termin powrotu. Należy jednak pamiętać, że pracodawca powinien zawiadomić pracownika o odwołaniu z urlopu z takim wyprzedzeniem, aby możliwe było jego stawienie się w pracy w wyznaczonym terminie, biorąc pod uwagę miejsce spędzania przez niego urlopu oraz dostępność środków komunikacji. Istotne jest również to, że pracodawca musi skutecznie skontaktować się z pracownikiem, a ten nie ma przecież obowiązku odbierania w trakcie urlopu telefonów od przełożonego oraz sprawdzania służbowej poczty elektronicznej.

Podsumowując należy uznać, że jeśli działania pracodawcy związane z poleceniem powrotu do pracy pracownika w trakcie jego urlopu wypoczynkowego nie będą spełniały wszystkich wymienionych powyżej warunków, to pracownik będzie mógł odmówić wykonania takiego polecenia. Stanie się tak, na przykład, jeśli okoliczności uzasadniające powrót pracownika do pracy istniały lub dały się przewidzieć w chwili rozpoczynania urlopu. Pracownik nie będzie zobowiązany do powrotu również wtedy, gdy jego obecność nie będzie niezbędna, czyli stawiane mu zadania będą mogły być wykonane przez inne osoby, albo mogą zostać wykonane po zakończeniu urlopu bez uszczerbku dla interesów pracodawcy. 

Nieuzasadnione odwołanie z urlopu wypoczynkowego rodzi po stronie pracownika prawo do zadośćuczynienia przez pracodawcę. Organem właściwym do rozstrzygania sporów dotyczących zasadności odwołania z urlopu oraz rozwiązania stosunku pracy w następstwie odmowy przerwania urlopu jest sąd pracy.