W jednym z niedawno opublikowanych artykułów opisaliśmy zagadnienie osób zarządzających zakładem pracy w imieniu pracodawcy. Drugą podobną kategorią podmiotów są kierownicy wyodrębnionych komórek organizacyjnych.

Definicja pojęcia „kierownik wyodrębnionej komórki organizacyjnej” nie znalazła się w kodeksie pracy pomimo tego, że ustawodawca zdecydował się na zdefiniowanie w tym akcie prawnym pojęcia „osób zarządzających w imieniu pracodawcy zakładem pracy”. Dlatego też w tym zakresie należy odnieść się do dorobku doktryny i judykatury.

Decydująca dla uznania danego pracownika za kierownika wyodrębnionych komórek organizacyjnych nie będzie nazwa stanowiska. Aby prawidłowo zakwalifikować pracownika, należy ocenić towarzyszące okoliczności faktyczne. Należy zwrócić uwagę, na:

• posiadanie przez niego uprawnień kierowniczych,
• zakres faktycznie powierzonych mu obowiązków,
• odrębność kierowanej przez niego komórki organizacyjnej.

Uprawnienia kierownicze przejawiają się przede wszystkim w możliwości wydawania poleceń służbowych innym pracownikom, w tym dotyczących wykonywania pracy w godzinach nadliczbowych. Przeciwko uznaniu stanowiska za kierownicze przemawia natomiast brak podwładnych i współpraca z podmiotami zewnętrznymi (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 czerwca 2008 r., sygn. akt II PK 326/07).

Za kierownika wyodrębnionej komórki organizacyjnej nie może zostać uznany pracownik, który kieruje określonym zespołem, ale wykonuje pracę na równi z pozostałymi członkami tego zespołu. Do tej kategorii pracowników nie zalicza się również osoby, która choć jest przełożonym, nie posiada realnych kompetencji kierowniczych.

Na zakończenie warto wskazać różnicę w zakresie uprawnień pracowników zarządzających w imieniu pracodawcy zakładem pracy i kierowników wyodrębnionych komórek organizacyjnych. Obie kategorie wykonują, w razie konieczności, pracę poza normalnymi godzinami pracy bez prawa do wynagrodzenia oraz dodatku z tytułu pracy w godzinach nadliczbowych. Jednak kierownikom wyodrębnionych komórek organizacyjnych za pracę w godzinach nadliczbowych przypadających w niedzielę i święto przysługuje prawo do wynagrodzenia oraz dodatku z tytułu pracy w godzinach nadliczbowych w wysokości określonej w art. 151¹ § 1, jeżeli w zamian za pracę w takim dniu nie otrzymali innego dnia wolnego od pracy (art. 151⁴ § 2 Kodeksu pracy).