Czas pracy to czas, w którym pracownik pozostaje w dyspozycji pracodawcy w zakładzie pracy lub w innym miejscu wyznaczonym do wykonywania pracy. W tym czasie pracownik wykonuje swoje obowiązki, świadcząc pracę, za którą przysługuje mu wynagrodzenie.

Pracownik pozostaje w dyspozycji pracodawcy, gdy wykonuje jego polecenia lub jest gotowy do ich wykonywania – oczekuje na nie i wyraża wolę ich realizacji. Do czasu pracy wliczany jest również czas przerw w pracy wynikających z okoliczności leżących po stronie pracodawcy. Pracownik nie pozostaje w dyspozycji pracodawcy, jeśli jest niezdolny do pracy – zarówno z przyczyn obiektywnych (niezawinionych przez siebie, np. choroba), jak i subiektywnych (mających swe źródło w jego działaniu, np. odmowa wykonania polecenia). W dyspozycji pracodawcy nie jest również pracownik, który nie oczekuje na polecenie pracodawcy, a także pracownik, który bez prawnie uzasadnionych powodów odmawia wykonania polecenia pracodawcy.

Można przyjąć, że moment rozpoczęcia pracy to chwila, od której pracownik zaczyna pozostawać w dyspozycji pracodawcy, ale uchwycenie tego momentu w praktyce może wywoływać wiele trudności.

Przyjmuje się, że okres przygotowywania się przez pracownika do pracy nie jest wliczany do czasu pracy. Pracodawca może więc wymagać, aby pracownik był obecny na swoim stanowisku pracy i gotowy do jej świadczenia już o godzinie przewidzianej w harmonogramie jako godzina rozpoczęcia pracy. Dlatego też, jeśli pracownik musi przygotować się do rozpoczęcia pracy (np. przebrać się), powinien stawić się w zakładzie pracy odpowiednio wcześniej. Pracodawca może także zadecydować, że czas przygotowania do pracy będzie traktowany jako czas pracy. Takie rozwiązanie powinno zostać zawarte w odpowiednim akcie prawa zakładowego – regulaminie pracy, zarządzeniu, obwieszczeniu, umowie o pracę. Jeśli w aktach wewnętrznych nie znajdzie się stosowne postanowienie, to pracownik, w chwili oznaczonej jako godzina rozpoczęcia pracy, powinien być gotowy do jej wykonywania.