Ubezpieczenie zdrowotne uprawnia osobę ubezpieczoną do korzystania z wszelkich świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, w ramach publicznego systemu opieki zdrowotnej i uzyskania Karty EKUZ. Jest ono obowiązkowe z każdego tytułu, dla którego ubezpieczenia społeczne mają charakter obligatoryjny.
Składkę zdrowotną opłaca się zawsze z tytułu umowy o pracę oraz umowy zlecenia. Zatem prokurent, który pełni swoją funkcję na podstawie jednej z tych umów, powinien zostać zgłoszony przez płatnika do ubezpieczenia zdrowotnego, a składki powinny być odprowadzane.
Prokurent może również pełnić funkcję bez zawierania umowy, wyłącznie na podstawie aktu powołania. W takim przypadku – jeżeli otrzymuje wynagrodzenie – również podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu. Od 1 stycznia 2022 roku osoby, które pełnią funkcje w spółkach na podstawie aktu powołania i pobierają z tego tytułu wynagrodzenie podlegają ubezpieczeniu zdrowotnemu. Natomiast od 1 lipca 2022 roku doprecyzowano regulację i wprost wymieniono prokurentów, jako objętych obowiązkowo ubezpieczeniem zdrowotnym.
Zgodnie z art. 66 ust. 1 pkt 35a ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu podlegają osoby powołane do pełnienia funkcji na mocy aktu powołania oraz prokurenci, które z tego tytułu pobierają wynagrodzenie podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym – niezależnie od jego kwalifikacji do źródła przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wyłączenie dotyczy jedynie osób uzyskujących przychody, o których mowa w art. 13 pkt 5 lub 6 tej ustawy[1], których roczne wynagrodzenie z tego tytułu nie przekracza kwoty 6000 zł.
W omawianym przypadku podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne stanowi kwota odpowiadająca wysokości wynagrodzenia. Składka jest opłacana miesięcznie w wysokości 9% tej podstawy.
[1] Art. 13 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Za przychody z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2, uważa się:
5) przychody otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych lub obywatelskich, bez względu na sposób powoływania tych osób, nie wyłączając odszkodowania za utracony zarobek, z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 7;
6) przychody osób, którym organ władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, sąd lub prokurator, na podstawie właściwych przepisów, zlecił wykonanie określonych czynności, a zwłaszcza przychody biegłych w postępowaniu sądowym, dochodzeniowym i administracyjnym oraz płatników, z zastrzeżeniem art. 14 ust. 2 pkt 10, i inkasentów należności publicznoprawnych, a także przychody z tytułu udziału w komisjach powoływanych przez organy władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 9;