Umowa zlecenie to umowa prawa cywilnego, której mocą przyjmujący zlecenie zobowiązuje się do dokonania określonej czynności prawnej dla dającego zlecenie. Może być ona zawarta między przedsiębiorcą a osobą fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej, dwiema osobami nieprowadzącymi działalności, ale także między dwoma przedsiębiorcami.

W zależności od tego, jakie są strony umowy, inaczej będą przedstawiać się obowiązki na gruncie podatku dochodowego od osób fizycznych. Zgodnie z art. 8 ordynacji podatkowej płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu. Co do zasady, pracodawca i zleceniodawca pełnią funkcję płatnika w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych.

Powyższa zasada nie znajdzie zastosowania w przypadku, gdy umowa zlecenie jest wykonywana w ramach działalności gospodarczej zleceniobiorcy. Jak wynika z art. 41 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych: „Płatnicy nie są obowiązani do poboru zaliczek od należności z tytułów, o których mowa w art. 13 pkt 2 i 8, jeżeli podatnik złoży oświadczenie, że wykonywane przez niego usługi wchodzą w zakres prowadzonej działalności gospodarczej, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3”. Za pozarolniczą działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów podatkowych uznaje się aktywności spełniające łącznie następujące trzy przesłanki:

• cel zarobkowy,
• charakter zorganizowany i ciągły,
• prowadzenie działalności we własnym imieniu i na własny lub cudzy rachunek.

Z powyższego wynika, że płatnik nie ma obowiązku pobierania i odprowadzania zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych w przypadku nabywania przez przedsiębiorcę usług, które mieszczą się w zakresie prowadzonej przez zleceniobiorcę działalności gospodarczej. Wszelkie obowiązki podatkowe w takiej sytuacji obciążą zleceniobiorcę. Przychód z tego tytułu powinien zostać opodatkowany przez zleceniobiorcę w ramach prowadzonej przez niego działalności.