W potocznym rozumieniu termin rozpoczęcia pracy i dopuszczenia do pracy używane są wymiennie. Warto przeanalizować, jak definiuje je ustawodawca, gdyż prawo wiąże z nimi zupełnie inne skutki prawne.

Stosownie do dyspozycji art. 26 kodeksu pracy, stosunek pracy nawiązuje się w terminie określonym w umowie jako dzień rozpoczęcia pracy, a jeżeli terminu tego nie określono – w dniu zawarcia umowy. Zazwyczaj dzień zawarcia umowy o pracę jest dniem rozpoczęcia pracy. Jednakże obie daty nie muszą się pokrywać. Pracownik i pracodawca mogą wskazać w umowie o pracę, jako dzień rozpoczęcia pracy, inny dzień niż data zawarcia umowy.

Trzeba pamiętać, że stosunek pracy nawiązuje się, mimo że pracownik nie przystąpi do pracy w dniu oznaczonym w umowie jako dzień rozpoczęcia pracy. Nie ma tutaj znaczenia charakter przyczyny uniemożliwiającej rozpoczęcie pracy w określonym dniu. Przyczyna ta może mieć natomiast znaczenie dla możliwości zastosowania przez pracodawcę w stosunku do pracownika określonych przez prawo środków, nawet rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika.

Natomiast termin dopuszczenia pracownika do pracy to data, w której pracownik przystępuje do świadczenia pracy, za zgodą i wiedzą pracodawcy. W czasie trwania stosunku pracy pracownik może zostać kilkakrotnie dopuszczany do pracy, na przykład po zatrudnieniu, czy po długotrwałej nieobecności spowodowanej chorobą. Dopuszczenie do pracy łączy się bowiem z faktycznym świadczeniem przez pracownika pracy oraz zdolnością danego pracownika do jej wykonywania.

Istotnym błędem jest utożsamianie dnia rozpoczęcia pracy z dniem dopuszczenia do pracy. Terminy te mogą się pokrywać, ale nie muszą. Różnica pomiędzy rozpoczęciem pracy i dopuszczeniem do pracy związana jest z faktycznym przystąpieniem przez pracownika do pracy. Dopuszczenie do pracy nierozerwalnie łączy się z rzeczywistym wykonywaniem przez pracownika pracy. Natomiast w dacie rozpoczęcia pracy pracownik nie musi przystąpić do jej wykonywania. Ponadto, z kodeksu pracy jednoznacznie wynika, iż w dacie rozpoczęcia pracy następuje nawiązanie stosunku pracy. Nie ma znaczenia, czy pracownik przystąpi do pracy. Prawo nie łączy takiego skutku z dopuszczeniem do pracy.