Sam fakt podjęcia decyzji o rozwiązaniu umowy o pracę z pracownikiem i poinformowania go o tym nie kończy relacji między stronami stosunku pracy. Na pracodawcy ciążą w takich okolicznościach liczne obowiązki płynące z przepisów prawa pracy, prawa podatkowego i prawa ubezpieczeń społecznych.

W dużym skrócie można przyjąć, że pracodawca wraz z ustaniem zatrudnienia musi wypłacić wszystkie należne świadczenia, wydać świadectwo pracy, itp. Dodatkowo musi również dopełnić formalności wobec Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Te zostały określone w art. 36 ust. 11 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Płatnik jest zobowiązany wyrejestrować pracownika, z którym zakończył współpracę z ubezpieczeń w ZUS. „Każda osoba, w stosunku do której wygasł tytuł do ubezpieczeń społecznych, podlega wyrejestrowaniu z tych ubezpieczeń. Zgłoszenie wyrejestrowania płatnik składek jest zobowiązany złożyć w terminie 7 dni od daty zaistnienia tego faktu”. W tym celu powinien złożyć formularz ZUS ZWUA. „Zgłoszenie wyrejestrowania z ubezpieczenia pracownika zawiera dodatkowo: datę, tryb rozwiązania ostatniego stosunku pracy, podstawę prawną rozwiązania lub wygaśnięcia ostatniego stosunku pracy lub stosunku służbowego oraz informację, z czyjej inicjatywy stosunek pracy został rozwiązany. Pozyskiwanie przez Zakład tych danych związane jest z faktem, że przyznanie wybranych świadczeń, np. świadczenia przedemerytalnego, jest uzależnione od trybu rozwiązania stosunku pracy oraz podstawy prawnej rozwiązania tego stosunku. Podobnie wygląda kwestia nabycia nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego. Osoba wnioskująca o to świadczenie udowadnia, że rozwiązanie stosunku pracy nastąpiło z jej inicjatywy albo że stosunek pracy został rozwiązany lub wygasł w ściśle określonych okolicznościach” (M. Krajewski [w:] Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych. Komentarz, red. K. Antonów, Warszawa 2024).

Ponadto warto pamiętać, że, jeśli pracownik, z którym zostaje rozwiązana umowa o pracę, zgłaszał do ubezpieczenia zdrowotnego członków swojej rodziny, to płatnik składek ma obowiązek wyrejestrować ich z ubezpieczenia z dniem następnym po rozwiązaniu umowy o pracę z pracownikiem. Nie dzieje się to bowiem automatycznie po wyrejestrowaniu z ubezpieczeń pracownika (po ustaniu jego stosunku pracy).