Przepis przyznaje pracownikowi, który rozwiązał umowę o pracę bez wypowiedzenia z uwagi na ciężkie naruszenie przez pracodawcę jego podstawowych obowiązków wobec pracownika, prawo do żądania wypłaty odszkodowania (art. 55 § 1¹ kodeksu pracy). Odszkodowanie nie przysługuje natomiast w sytuacji rozwiązania przez pracownika stosunku pracy ze względu na szkodliwe warunki pracy, tj. w trybie art. 55 § 1 kodeksu pracy. O odprawie pieniężnej natomiast stanowi art. 8 ustawy o zwolnieniach zbiorowych. Przysługuje ona jedynie w przypadku, gdy stosunek pracy został rozwiązany z przyczyn niedotyczących pracownika.

Trzeba pamiętać, że rozwiązanie stosunku pracy z powodu ciężkiego naruszenia przez pracodawcę jego podstawowych obowiązków względem pracownika, może stanowić podstawę nabycia przez pracownika prawa do odprawy pieniężnej. W takim przypadku ciężkie naruszenie przez pracodawcę podstawowych obowiązków wobec pracownika powinno stanowić, wyłączny powód rozwiązania stosunku pracy. Zwrócił na to uwagę Sąd Najwyższy w uzasadnieniu uchwały z dnia 2 lipca 2015 roku, sygn. akt III PZP 4/15. Stanął on na stanowisku, iż „nie ulega wątpliwości, że jeśli pracownik rozwiązuje umowę o pracę ze względu na ciężkie naruszenie wobec niego przez pracodawcę podstawowych obowiązków, to czyni to z powodu zachowania pracodawcy, co uzasadnia twierdzenie, że jest to przyczyna rozwiązania stosunku niedotycząca pracownika także w rozumieniu art. 1 ustawy o zwolnieniach grupowych. Dlatego, jeśli pracownik rozwiązuje z tego powodu stosunek pracy, to zrównanie przez art. 55 § 3 k.p. skutków takiego rozwiązania ze skutkami wypowiedzenia umowy o pracę, powinno dotyczyć także prawa do odprawy z art. 8 ustawy o zwolnieniach grupowych. W takiej sytuacji nie następuje też zdublowanie świadczeń należnych pracownikowi z tego samego tytułu. Odprawa przewidziana w art. 8 ustawy o zwolnieniach grupowych jest świadczeniem o charakterze gratyfikacyjno-rekompensacyjnym, przysługującym na zakończenie stosunku pracy. Natomiast odszkodowanie z art. 55 § 1¹ k.p. ma charakter ustawowego odszkodowania i zadośćuczynienia za bezprawne działanie pracodawcy. Funkcje tych wypłat są więc różne.”