Stan faktyczny
W dniu 25 stycznia 2013 roku w pozwanej spółce odbywało się pożegnanie pracowników, którzy odchodzili z pracy. Jeden z odchodzących pracowników zwrócił się do dyrekcji z prośbą o wyrażenie zgody na zorganizowanie po godzinach pracy poczęstunku w pomieszczeniu socjalnym. Pracownik poinformował, iż zamierza gości poczęstować ciastem oraz niewielką ilością alkoholu. Dyrektor wyraził zgodę na taką formę pożegnania. W czasie rzeczonego spotkania powódki wypiły niewielką ilość alkoholu.
Policja, która została zawiadomiona o libacji alkoholowej na terenie pozwanej spółki, poddała uczestników spotkania pożegnalnego badaniu na obecność alkoholu w organizmie. U powódek stwierdzono obecność alkoholu w wydychanym powietrzu. Żadna z osób uczestniczących w spotkaniu nie znajdowała się w stanie nietrzeźwości.
§ 16 regulaminu pracy obowiązującego w pozwanej spółce zabrania wstępu i przebywania pracownika na terenie zakładu pracy znajdującego się w stanie po użyciu alkoholu.
W dniu 28 stycznia 2013 roku pozwana rozwiązała z powódkami stosunek pracy w trybie art. 52 § 1 pkt 1 k.p. w związku z § 16 pkt 1 regulaminu pracy z uwagi na ciężkie naruszenie obowiązków pracowniczych w dniu 25 stycznia 2013 roku polegające "na przebywaniu w miejscu pracy po godzinach pracy i spożywaniu alkoholu na terenie zakładu pracy po godzinach zakończenia pracy do czasu interwencji policji".
Stanowisko sądu pierwszej i drugiej instancji
Sąd Rejonowy przywrócił powódki do pracy w pozwanej spółce na poprzednie warunki pracy i płacy. W ocenie Sądu rozwiązanie z powódkami umów o pracę bez wypowiedzenia było nieuzasadnione. Nie dopuściły się one bowiem ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych.
Powyższego stanowiska nie podzielił Sąd Okręgowy. Sąd Okręgowy zauważył, iż powódki znały regulamin pracy i umyślnie oraz świadomie naruszyły w sposób ciężki jego zasady. Koniecznym warunkiem zastosowania art. 52 § 1 pkt 1 k.p., oprócz bezprawności zachowania, jest bowiem stosunek psychiczny sprawcy do skutków swojego postępowania, określony wolą i możliwością przewidywania, tj. świadomością.
Stanowisko Sądu Najwyższego
Sąd Najwyższy nie podzielił restrykcyjnej oceny zachowania powódek dokonanej przez Sąd Okręgowy. W ocenie Sądu statuowany przez regulamin pozwanej spółki zakaz wnoszenia i spożywania alkoholu w miejscu pracy wynika z potrzeb pracodawcy zobowiązanego do zapewnienia niezakłóconego procesu pracy w bezpiecznych i higienicznych warunkach zatrudnienia, a także spokoju i porządku w miejscu pracy (art. 94 pkt 2 i 4 k.p.). Nie wyklucza to jednak możliwości udostępniania pracownikom pomieszczeń zakładowych w celu organizowania imprez okolicznościowych, w tym spotkań pożegnalnych pracowników. W związku z tym Sąd Najwyższy uznał, iż „udział pracowników w prywatnym spotkaniu okolicznościowym lub pożegnalnym innych pracowników zorganizowanym za zgodą pracodawcy po godzinach pracy oraz po godzinach funkcjonowania zakładu pracy w wydzielonej części (pomieszczeniu socjalnym) siedziby pracodawcy, połączony ze spożywaniem za przyzwoleniem pracodawcy niewielkich ilości alkoholu, nie stanowi ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych (art. 52 § 1 pkt 1 k.p.), chyba że doszło do naruszenia porządku i spokoju w miejscu pracy lub porządku publicznego”.
Ocena wyroku
Wyrok Sądu Najwyższego ma duże znaczenie praktyczne. Zdarza się bowiem, że pracownicy po godzinach pracy organizują za zgodą i wiedzą pracodawcy na terenie zakładu pracy imprezy prywatne, w trakcie których spożywa alkohol. Z wyroku wynika, iż spożywanie alkoholu w czasie takiej imprezy w niewielkich ilościach nie może stanowić podstawy do rozwiązania z pracownikiem stosunku pracy z uwagi na ciężkie naruszenie obowiązków pracowniczych. Jedynie w przypadku, gdy zachowanie pracownika naruszałoby porządek i spokój w miejscu pracy lub porządek publiczny, pracodawca może rozwiązać z pracownikiem stosunek pracy w trybie art. 52 § 1 pkt 1 k.p.