25 września 2024 roku wchodzi w życie ustawa o ochronie sygnalistów. Nakłada ona między innymi obowiązek ustalenia procedury zgłoszeń wewnętrznych na niektóre podmioty i obowiązek prowadzenia rejestru takich zgłoszeń.

W rozumieniu ustawy sygnalistą jest osoba fizyczna, która zgłasza lub ujawnia publicznie informację o naruszeniu prawa uzyskaną w kontekście związanym z pracą. Taką osobą może być pracownik, pracownik tymczasowy, osoba świadcząca pracę na innej podstawie niż stosunek pracy, w tym na podstawie umowy cywilnoprawnej, ale także przedsiębiorca, prokurent, akcjonariusz lub wspólnik czy członek organu osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej. Adresatem tej ustawy jest każda osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą, każda osoba prawna bądź inna jednostka organizacyjna i każdy pracodawca.

Ustawa o ochronie sygnalistów zobowiązuje do wdrożenia procedury zgłoszeń wewnętrznych podmioty, które na dzień 1 stycznia lub 1 lipca danego roku zatrudniają co najmniej 50 osób. Do liczby 50 osób wykonujących pracę zarobkową na rzecz podmiotu prawnego wlicza się pracowników w przeliczeniu na pełne etaty lub osoby świadczące pracę za wynagrodzeniem na innej podstawie niż stosunek pracy, jeżeli nie zatrudniają do tego rodzaju pracy innych osób, niezależnie od podstawy zatrudnienia. Ponadto obowiązkiem tym zostały objęte podmioty wykonujące działalność w zakresie usług, produktów i rynków finansowych oraz przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu, bezpieczeństwa transportu i ochrony środowiska, niezależnie od liczby zatrudnionych osób. Procedurę ustala się po konsultacjach z:

1. zakładową organizacją związkową albo zakładowymi organizacjami związkowymi, jeżeli w podmiocie prawnym działa więcej niż jedna zakładowa organizacja związkowa, albo

2. przedstawicielami osób świadczących pracę na rzecz podmiotu prawnego, wyłonionymi w trybie przyjętym w podmiocie prawnym, jeżeli nie działa w nim zakładowa organizacja związkowa.

Takie konsultacje powinny trwać nie krócej niż 5 dni i nie dłużej niż 10 dni od dnia przedstawienia przez podmiot prawny projektu procedury zgłoszeń wewnętrznych. Następnie procedura zgłoszeń wewnętrznych musi zostać podana do wiadomości osób wykonujących pracę i wchodzi w życie po upływie 7 dni od tego momentu. 

Ze stanowiska Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 5 sierpnia 2024 roku wynika, że podmioty, które są zobowiązane wprowadzić procedury zgłoszeń wewnętrznych ze względu na stan zatrudnienia powinny to zrobić najpóźniej do dnia 1 stycznia 2025 roku. To pierwszy termin po wejściu w życie ustawy, na który należy ustalić stan zatrudnienia obligujący do wdrożenia przedmiotowej regulacji. Takie podejście jest jednak podważane przez przedstawicieli doktryny. Ci wskazują, że z przepisów nie wynika data wskazana przez resort pracy. Dlatego też, dla własnego bezpieczeństwa, podmioty powinny wdrożyć lub co najmniej rozpocząć konsultacje dotyczące wdrożenia omawianych przepisów 25 września 2024 roku.