Urlop wypoczynkowy dla pracujących rodziców do wykorzystania „na godziny”?

Zapytanie poselskie nr 34586

Interpelacja pojawiła się w kontekście pracujących rodziców. Wnioskujący zadając pytanie czy jest możliwe wprowadzenie elastycznego wykorzystania urlopu wypoczynkowego w rozbiciu na godziny powołał się m.in. na dynamiczne zmiany dotyczące sposobów zatrudniania. Jednocześnie wskazał, iż w obecnym stanie prawnym dopuszczalnym rozwiązaniem jest możliwość załatwienia sprawy prywatnej w godzinach pracy, co jednakże wiąże się z koniecznością odpracowania takiego zwolnienia.

Poseł podkreślił, iż „często jest zupełnie niemożliwe, kiedy dotyczy to np. rodzica pełniącego opiekę nad dzieckiem i wymaga systematycznego przychodzenia i wychodzenia z pracy o określonej godzinie”. Dlatego też taka potrzeba będzie oznaczała dla pracownika całodniowy urlop „gdy tymczasem mógłby wziąć tylko 2 godziny ze swojej puli i wrócić do pracy na resztę dnia, co jest korzystne zarówno dla pracodawcy jak i dla pracownika”. W interpelacji wnioskujący argumentował swoje stanowisko potrzebami pracujących w pełnym wymiarze czasu pracy rodziców, w szczególności dzieci, które idą do szkoły w wieku 6 lat i mogą wymagać np. zwiększonej uwagi rodziców poprzez wcześniejsze odbieranie ich w okresie adaptacji ze szkoły”.

Urlop godzinowy – zdaniem posła – „jest korzystnym rozwiązaniem dla pracownika i szefa, który nie traci na absencji pracowników mając możliwość użycia elastycznego rozwiązania w celu zaspokojenia uzasadnionych potrzeb pracowników”.

Odpowiedź MPiPS

W odpowiedzi z 25.09.2015 r. MPiPS wskazało na cel urlopu wypoczynkowego jakim jest „zapewnienie pracownikowi możliwości regeneracji sił psycho-fizycznych utraconych w procesie pracy. Na realizację tego celu nakierowane są przepisy o urlopie wypoczynkowym – przede wszystkim przepisy określające sposób udzielania tego urlopu”. Ministerstwo podkreśliło, iż prawidłowy i realny wypoczynek może być zagwarantowany jedynie poprzez wykorzystywanie go w dniach – stąd stosowne regulacje w kodeksie pracy dotyczące udzielanie urlopu w dni pracy.

MPiPS wskazało ponadto na dwie odrębne konstrukcje prawne przewidziane w kodeksie pracy, a mianowicie:

• udzielane na pisemny wniosek pracownika zwolnienie od pracy na załatwianie spraw prywatnych w godzinach wyznaczonych jako godziny pracy w obowiązującym pracownika rozkładzie czasu pracy .
• dwa dni (w ciągu roku kalendarzowego) opieki nad dzieckiem w wieku do 14 lat. Także to zwolnienie od pracy można obecnie wykorzystywać tylko w dniach.

Ministerstwo podkreśliło jednak, iż z dniem 02.01.2016 r. pracownikowi wychowującemu przynajmniej jedno dziecko w wieku do 14 lat będzie przysługiwało zwolnienie od pracy w wymiarze 16 godzin albo 2 dni, z zachowaniem prawa do wynagrodzenia. O sposobie wykorzystania w danym roku kalendarzowym tego zwolnienia będzie decydował pracownik w pierwszym wniosku o udzielenie takiego zwolnienia złożonym w danym roku kalendarzowym.

Podsumowując…

MPiPS uznało, iż „zmiany te umożliwią pracownikom łączącym pracę zawodową ze sprawowaniem osobistej opieki nad dzieckiem uzyskiwanie zwolnienia od pracy tylko na część dnia pracy, bez konieczności odpracowywania czasu zwolnienia, a jednocześnie przepisy o urlopie wypoczynkowym nadal będą gwarantowały pracownikom możliwość odpowiedniego wypoczynku i regeneracji sił psycho-fizycznych”.