Pracodawca, który chce korzystać z przyznanego mu prawa musi spełnić szereg wymogów formalnych przewidzianych przez ustawodawcę. Musi między innymi zawrzeć stosowne informacje w układzie zbiorowym pracy, w regulaminie pracy lub w obwieszczeniu, jeżeli pracodawca nie jest objęty układem zbiorowym pracy lub nie jest obowiązany do ustalenia regulaminu pracy. Potwierdzenie poinformowania pracownika o wprowadzeniu kontroli trzeźwości powinno znaleźć się w części B akt osobowych. Natomiast do akt osobowych pracowników, którzy mają zostać objęci kontrolą trzeźwości, powinna zostać dodana część E, w której przechowywane będą informacje o miejscu, czasie (dacie, godzinie i minucie badania) i wyniku każdego z przeprowadzanych badań.

Jak wynika z art. 22^1c § 4 kodeksu pracy kontrola trzeźwości obejmuje badanie przy użyciu metod niewymagających badania laboratoryjnego za pomocą urządzenia posiadającego ważny dokument potwierdzający jego kalibrację lub wzorcowanie. Sposób przeprowadzania badania na obecność alkoholu określony został w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 16 lutego 2023 roku w sprawie badań na obecność alkoholu lub środków działających podobnie do alkoholu w organizmie pracownika.

We wskazanym akcie wykonawczym określono, że badania na obecność alkoholu obejmują badanie wydychanego powietrza lub badanie krwi, przy czym badanie wydychanego powietrza przeprowadza się przed badaniem krwi, jeżeli stan osoby badanej na to pozwala.

Zgodnie z § 3 ust. 1 rozporządzenia badanie wydychanego powietrza przeprowadza się przy użyciu urządzenia elektronicznego dokonującego pomiaru stężenia alkoholu w wydychanym powietrzu, z użyciem ustnika, metodą:

1. spektrometrii w podczerwieni lub
2. utleniania elektrochemicznego

– zwanego dalej "analizatorem wydechu". Trzeba pamiętać, że ustnik podlega wymianie każdorazowo przed przeprowadzeniem pomiaru. Opakowanie ustnika należy otwierać w obecności osoby badanej.

Badania analizatorem wydechu nie przeprowadza się przed upływem 15 minut od chwili zakończenia spożywania alkoholu, palenia wyrobów tytoniowych, w tym palenia nowatorskich wyrobów tytoniowych, palenia papierosów elektronicznych lub używania wyrobów tytoniowych bezdymnych przez osobę badaną.

Jeżeli badanie wykonane analizatorem wydechu da wynik ponad 0,00 mg/dm3, dokonuje się niezwłocznie drugiego pomiaru. W przypadku dokonania pierwszego pomiaru metodą utleniania elektrochemicznego i uzyskania wyniku ponad 0,00 mg/dm3, dokonuje się drugiego pomiaru po upływie 15 minut. Jeżeli wynik badania dokonanego analizatorem wydechu metodą utleniania elektrochemicznego wyniesie ponad 0,00 mg/dm3 pomiar, a osoba badana złoży stosowny wniosek to należy zweryfikować badaniem analizatorem wydechu metodą spektrometrii w podczerwieni przez dokonanie dwóch pomiarów. Drugiego pomiaru dokonuje się niezwłocznie po dokonaniu pierwszego pomiaru.

W rozporządzeniu zastrzeżono także okoliczności, w których należy przeprowadzić badanie trzykrotnie. Zgodnie z § 4 ust. 4 rozporządzenia w przypadku dokonania pierwszego pomiaru analizatorem wydechu i uzyskania wyniku równego lub większego od 0,10 mg/dm3, a w drugim pomiarze wyniku 0,00 mg/dm3, dokonuje się niezwłocznie trzeciego pomiaru tym samym analizatorem wydechu. Jeżeli wynik trzeciego pomiaru wynosi 0,00 mg/dm3, to badanie nie wskazuje na stan po użyciu alkoholu.

Badanie wydychanego powietrza można także przeprowadzić przy użyciu analizatora wydechu niewyposażonego w cyfrową prezentację wyniku pomiaru, a także bez użycia ustnika, jeżeli producent analizatora wydechu przewiduje taki sposób jego eksploatacji. Jeżeli jednak pomiar wykaże obecność alkoholu w wydychanym powietrzu to badanie należy powtórzy przy użyciu urządzenia elektronicznego dokonującego pomiaru stężenia alkoholu w wydychanym powietrzu, z użyciem ustnika, metodą spektrometrii w podczerwieni lub utleniania elektrochemicznego.

Z badania przeprowadzonego przez uprawniony organ powołany do ochrony porządku publicznego analizatorem wydechu sporządza się protokół. Szczegółowo treść takiego protokołu określa § 6 rozporządzenia.