Warunkiem nabycia prawa do odprawy emerytalno-rentowej jest:

1. spełnianie przez pracownika warunków uprawniających do renty z tytułu niezdolności do pracy lub emerytury;
2. ustanie stosunku pracy;
3. przejście na emeryturę lub rentę;
4. istnienie związku pomiędzy ustaniem stosunku pracy a przejściem na emeryturę lub rentę.

Prawo do odprawy jest ściśle związane z posiadaniem przez pracownika uprawnień do renty z tytułu niezdolności do pracy lub uprawnień do emerytury. W dacie ustania zatrudnienia pracownik ma co najmniej spełniać przesłanki do nabycia prawa do jednego z tych świadczeń. Oznacza to, iż prawo do odprawy ma także pracownik, który jeszcze przed datą rozwiązania stosunku pracy miał już ustalone prawo do emerytury lub rentę.

„Ustawodawca na mocy art. 92¹ § 1 KP powiązał prawo do odprawy emerytalno-rentowej z ustaniem stosunku pracy. Warunek ten jest spełniony zarówno w przypadku rozwiązania stosunku pracy wskutek jednostronnej lub dwustronnej czynności prawnej, jak również wygaśnięcia stosunku pracy w rezultacie zaistnienia zdarzenia prawnego, z którym ustawa wiąże skutek w postaci ustania stosunku pracy (zob. wyr. SN z 28.7.1999 r., I PKN 174/99, OSNAPiUS 2000, Nr 21, poz. 786).” (Kodeks pracy. Regulacje Covid-19 w prawie pracy. Komentarz, red. prof. dr hab. Arkadiusz Sobczyk). Odprawa nie przysługuje natomiast w razie rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia przez pracownika (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 listopada 2000 roku, I PKN 81/00), a także przez pracodawcę w trybie art. 52 kodeksu pracy (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24 maja 2001 roku, I PKN 414/00).

Odprawa przysługuje, jeżeli istnieje związek pomiędzy rozwiązaniem stosunku pracy a przejściem na emeryturę lub rentę. Związek ten należy ujmować szeroko. Będzie on istniał zarówno wtedy, gdy bezpośrednią przyczyną rozwiązania stosunku pracy będzie przejście na emeryturę bądź rentę, jak również wtedy, gdy ustanie stosunku pracy z innych przyczyn będzie powodem wystąpienia pracownika o przyznanie emerytury lub renty. Jednakże rozwiązanie stosunku pracy i przejście na emeryturę lub rentę powinno nastąpić w zbliżonym czasie, nawet jeśli zdarzenia te nie pozostają ze sobą w związku przyczynowym.

Warto zwrócić uwagę, że odprawa emerytalno-rentowa nie wyłącza prawa do odprawy pieniężnej z innego tytułu. Chociażby w przypadku, gdy stosunek pracy zostaje rozwiązany na podstawie ustawy z dnia 13 marca 2003 roku o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników i równocześnie pracownik przechodzi na emeryturę lub rentę z tytułu niezdolności do pracy, pracodawca zobowiązany jest wypłacić dwie odprawy: odprawę pieniężną w oparciu o ustawę o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników, jak i odprawę emerytalno-rentową.