W przypadku ustania stosunku pracy pracodawca ma obowiązek wydać pracownikowi świadectwo pracy. W jego treści zawiera wiele informacji dotyczących zakończonego stosunku pracy, między innymi informację o wykorzystanym urlopie wypoczynkowym. W tym celu konieczne jest ustalenie wymiaru urlopu przysługującego pracownikowi w roku kalendarzowym, w którym ustał stosunek pracy.

Pracownik podejmujący pracę po raz pierwszy w życiu uzyskuje prawo do urlopu wypoczynkowego w roku kalendarzowym, w którym podjął pracę, z upływem każdego miesiąca pracy w wymiarze stanowiącym 1/12 urlopu przysługującego po przepracowaniu roku (art. 153 § 1 kodeksu pracy). Oznacza to, że w roku kalendarzowym, w którym pracownik po raz pierwszy w życiu podjął pracę, musi on przepracować pełen miesiąc, aby uzyskać prawo do urlopu wypoczynkowego. Nie uzyska on zatem prawa do urlopu wypoczynkowego w razie przepracowania tylko części miesiąca.

Prawo do kolejnego urlopu pracownik uzyskuje z początkiem każdego kolejnego roku kalendarzowego. W roku kalendarzowym, w którym ustaje stosunek pracy z pracownikiem uprawnionym do kolejnego urlopu, pracownikowi przysługuje urlop:

1. u dotychczasowego pracodawcy – w wymiarze proporcjonalnym do okresu przepracowanego u tego pracodawcy w roku ustania stosunku pracy, chyba że przed ustaniem tego stosunku pracownik wykorzystał urlop w przysługującym mu lub w wyższym wymiarze;

2. u kolejnego pracodawcy – w wymiarze:

a. proporcjonalnym do okresu pozostałego do końca danego roku kalendarzowego – w razie zatrudnienia na czas nie krótszy niż do końca danego roku kalendarzowego,

b. proporcjonalnym do okresu zatrudnienia w danym roku kalendarzowym – w razie zatrudnienia na czas krótszy niż do końca danego roku kalendarzowego, z zastrzeżeniem § 2.

Wymiar urlopu proporcjonalnego u pracodawcy dotychczasowego wyznaczony jest przez okres przepracowany u tego pracodawcy w roku ustania stosunku pracy. Przepracowanie chociażby jednego dnia w miesiącu skutkuje uzyskaniem przez pracownika uprawnionego do kolejnych urlopów wypoczynkowych urlopu za ten miesiąc. Modyfikacja tej reguły będzie miała miejsce w sytuacji, gdy pracownik przed ustaniem zatrudnienia, wykorzysta urlop w przysługującym mu lub w wyższym wymiarze (art. 155¹ §  2 kodeksu pracy). Łączny wymiar urlopu w roku kalendarzowym nie może być jednak niższy niż wynikający z okresu przepracowanego w tym roku u wszystkich pracodawców.

Na zastosowanie zasady proporcjonalnego wymiaru urlopu u pracodawcy dotychczasowego nie mają wpływu przyczyny i okoliczności ustania stosunku pracy oraz to, czy pracownik, z którym rozwiązany został stosunek pracy, podejmie kolejne zatrudnienie i w związku z tym uzyska możliwość skorzystania z urlopu u pracodawcy kolejnego.

Przy ustalaniu urlopu proporcjonalnego niepełny dzień urlopu zaokrągla się w górę do pełnego dnia (art. 155³ kodeksu pracy.). Jak wynika z art. 155^2a § 1 i 2 kodeksu pracy przy ustalaniu urlopu proporcjonalnego kalendarzowy miesiąc pracy odpowiada 1/12 wymiaru urlopu przysługującego pracownikowi na podstawie art. 154 § 1 i 2 kodeksu pracy, a niepełny kalendarzowy miesiąc zaokrągla się w górę do pełnego miesiąca.