Skopiuj link
Powołanie jest czynnością o charakterze jednostronnym, która wywołuje skutek w postaci nawiązania stosunku pracy po wyrażeniu zgody na to przez osobę powoływaną. Nawiązanie stosunku pracy następuje na mocy samego powołania i nie wymaga potwierdzenia tej czynności poprzez np. zawarcie umowy o pracę. Powołanie osoby na określone stanowisko jest aktem o podwójnym charakterze: z jednej strony powierzeniem osobie określonej funkcji prowadzącej do powstania stosunku zależności, a z drugiej strony nawiązaniem stosunku pracy między osobą powołaną a pracodawcą. Stosunek pracy na podstawie powołania nawiązuje się w terminie określonym w powołaniu, a jeżeli termin ten nie został określony – w dniu doręczenia powołania, chyba że przepisy szczególne stanowią inaczej. Powołanie powinno być dokonane na piśmie (ustawa nie przewiduje rygoru dla tej czynności).
Stosunek pracy na podstawie powołania nawiązuje się na czas nieokreślony. Jeżeli natomiast na podstawie przepisów szczególnych pracownik został powołany na czas określony, to stosunek pracy nawiązuje się na okres objęty powołaniem. Do stosunku pracy na podstawie powołania stosuje się przepisy dotyczące umowy o pracę na czas nieokreślony, z wyłączeniem przepisów dotyczących trybu postępowania przy rozwiązywaniu umów o pracę i rozpatrywania sporów ze stosunku pracy w części dotyczącej orzekania o bezskuteczności wypowiedzeń i o przywracaniu do pracy (w przypadku stosunku pracy z powołania można dochodzić tylko roszczenia o odszkodowanie). W przypadku omawianej podstawy nawiązania stosunku pracy nie ma zastosowania obowiązek konsultacyjny z zakładową organizacją związkową.
Cechą charakterystyczną stosunku pracy z powołania jest brak ochrony jego trwałości, wyrażający się tym, że organ powołujący może w każdej chwili, bez podania przyczyny, odwołać pracownika powołanego z zajmowanego stanowiska. Odwołanie powinno być dokonane na piśmie (brak rygoru). Odwołanie jest równoznaczne z wypowiedzeniem umowy o pracę. W okresie wypowiedzenia pracownik ma prawo do wynagrodzenia w wysokości przysługującej przed odwołaniem. Odwołanie jest równoznaczne z rozwiązaniem umowy o pracę bez wypowiedzenia, jeżeli nastąpiło z przyczyn, o których mowa w art. 52 lub 53 kodeksu pracy. Na wniosek lub za zgodą pracownika pracodawca może w okresie wypowiedzenia zatrudnić go przy innej pracy, odpowiedniej ze względu na jego kwalifikacje, a po upływie okresu wypowiedzenia zatrudnić go na uzgodnionych przez strony warunkach płacy i płacy. Jeżeli odwołanie nastąpiło w okresie usprawiedliwionej nieobecności w pracy, bieg odwołania rozpoczyna się po upływie tego okresu.
Ograniczona jest również ochrona pracownic w ciąży. W razie odwołania pracownicy w okresie ciąży, organ odwołujący jest obowiązany zapewnić jej inną pracę, odpowiednią ze względu na jej kwalifikacje zawodowe, przy czym przez okres równy okresowi wypowiedzenia pracownica ma prawo do wynagrodzenia w wysokości przysługującej przed odwołaniem. Jeżeli jednak pracownica nie wyrazi zgody na podjęcie innej pracy, to stosunek pracy ulega rozwiązaniu z upływem okresu równego okresowi wypowiedzenia, którego bieg rozpoczyna się od dnia zaproponowania na piśmie innej pracy. Takie rozwiązania stosuje się odpowiednio w razie odwołania pracownika w wieku przedemerytalnym, któremu brakuje nie więcej niż 2 lata do nabycia prawa do emerytury z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.