Skopiuj link
Ochrona wynagrodzenia
W świetle art. 84 kodeksu pracy pracownik nie może zrzec się prawa do wynagrodzenia ani przenieść tego prawa na inną osobę. Również pracodawca jest prawnie ograniczony w zakresie dysponowania wynagrodzeniem pracowniczym. Zasadniczo posiada dwie możliwości „pomniejszania” wynagrodzenia: odliczenie (art. 87 § 1 i 7 kodeksu pracy) oraz potrącenie z wynagrodzenia (art. 87 oraz art. 91 kodeksu pracy). W przypadku potrąceń innych niż określone w art. 87 § 1 i 7 kodeksu pracy, pracodawca musi posiadać uprzednią pisemną zgodę pracownika lub też przestrzegać zasad wskazanych przy tzw. potrąceniach ustawowych. Należą do nich: tytuły (źródło potrącenia) oraz kolejność potrąceń podane w art. 87 § 1 kodeksu pracy, granice potrąceń oraz tzw. kwoty wolne od potrąceń.
Kwoty wolne od potrąceń
Jak wynika z art. 871 § 1 kodeksu pracy kwota wynagrodzenia za pracę wolna od potrąceń jest uzależniona od rodzaju i tytułu potrącenia. I tak jest to: minimalne wynagrodzenie za pracę w przypadku tytułów wykonawczych innych niż świadczenia alimentacyjne, 75% minimalnego wynagrodzenia przy potrącaniu zaliczek pieniężnych udzielonych pracownikowi oraz 90% minimalnego wynagrodzenia – przy potrącaniu kar pieniężnych przewidzianych w art. 108 kodeksu pracy. Zgodnie z § 2 tego przepisu jeżeli pracownik jest zatrudniony w niepełnym wymiarze czasu pracy, kwoty wolne od potrąceń ulegają zmniejszeniu proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy.
Zdaniem GIP…
Niestety, aktualnie obowiązujące normy prawne nie regulują kwestii kwoty wolnej od potrąceń w przypadku wynagrodzenia za część miesiąca. W przedmiotowej sprawie wypowiedział się Główny Inspektorat Pracy. W swoim stanowisku z 03 lipca 2008 r. uznał, iż brak jest przepisów dopuszczających stosowanie proporcjonalności w kwocie wolnej od potrąceń w przypadku otrzymania wynagrodzenia za pracę za część miesiąca. Jedyną przesłanką dopuszczającą pomniejszenie kwot wolnych od potrąceń jest wymiar czasu pracy określony w treści umowy o pracę, w którym zatrudniony jest pracownik.
Ekwiwalent pod ochroną?
Z przepisów kodeksu pracy wynika, iż ochroną przed potrąceniami objęte jest wynagrodzenie za pracę. Mając jednak na uwadze, iż pracownik może w trakcie zatrudnienia lub w wyniku jego ustania otrzymać także inne świadczenia, Sąd Najwyższy w sposób szeroki nakazuje rozumienie kodeksowego pojęcia „wynagrodzenia”. I tak np. w wyroku z 29 stycznia 2007 r. (II PK 181/06, OSNP 2008/5-6/64) przyznał ochronę przed potrąceniem ekwiwalentowi pieniężnemu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy.
Podsumowując…
Mając na uwadze wskazane powyżej przepisy kodeksu pracy, interpretację urzędową oraz wyrok Sądu Najwyższego należy podkreślić dwie istotne kwestie. Ochroną przed potrąceniem w Pani przypadku jest objęte wynagrodzenie urlopowe oraz ekwiwalent pieniężny za niewykorzystany urlop wypoczynkowy. W związku z faktem, iż jest to tytuł wykonawczy na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne, kwotą wolną od potrąceń jest minimalne wynagrodzenie za pracę. Niezależnie więc od liczby dni przez Panią przepracowanych, a co za tym idzie kwoty wynagrodzenia, które za ten okres Pani otrzymała, pracodawca musi Pani zagwarantować właśnie kwotę minimalnego wynagrodzenia za pracę. Nie postąpił więc prawidłowo.
