Odszkodowanie za skrócony okres wypowiedzenia pracownicy przebywającej na urlopie wychowawczym

Zgodnie z art. 36¹ § 1 kodeksu pracy, jeżeli wypowiedzenie pracownikowi umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony lub umowy o pracę zawartej na czas określony następuje z powodu ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy albo z innych przyczyn niedotyczących pracowników, pracodawca może, w celu wcześniejszego rozwiązania umowy o pracę, skrócić okres trzymiesięcznego wypowiedzenia, najwyżej jednak do 1 miesiąca. W takim przypadku pracownikowi przysługuje odszkodowanie w wysokości wynagrodzenia za pozostałą część okresu wypowiedzenia.

Celem przedmiotowego odszkodowania jest zrekompensowanie pracownikowi możliwości zarobkowania utraconych z powodu zastosowania przez pracodawcę skróconego okresu wypowiedzenia. Co do zasady, jest ono równe wynagrodzeniu za pracę, jakie otrzymałby pracownik, gdyby pracował do końca 3-miesięcznego okresu wypowiedzenia.

Odszkodowanie wylicza się na zasadach określonych w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29.05.1996 r. w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia oraz innych należności przewidzianych w KP (Dz.U. Nr 62, poz. 289 ze zm.).

Przesłanką uzyskania prawa do odszkodowania jest otrzymywanie wynagrodzenia za pracę w okresie wypowiedzenia, gdyż ono stanowi podstawę obliczenia omawianego odszkodowania. Tymczasem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego pracownik nie świadczy pracy i nie otrzymuje wynagrodzenia oraz innych świadczeń uzależnionych od wykonywania pracy. W związku z tym, w orzecznictwie prezentowane jest stanowisko, zgodnie z którym prawo do odszkodowania za skrócony okres wypowiedzenia nie przysługuje pracownikowi, któremu na skutek zaistnienia przyczyn określonych w art. 36¹ § 1 KP pracodawca wypowiedział umowę o pracę w trakcie urlopu wychowawczego (wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 20.02.1991 r., III APR 5/91, OSA 1991/1/1).

Aby uzyskać omawiane odszkodowanie, pracownica, o  której mowa w zapytaniu musiałaby powrócić do pracy w trakcie trwającego jeszcze skróconego okresu wypowiedzenia. Z sytuacją taką mielibyśmy do czynienia w przypadku zakończenia urlopu wychowawczego w trakcie skróconego okresu wypowiedzenia, rezygnacji z urlopu wychowawczego (art. 186³ KP) lub jego przerwania przez pracodawcę (art. 186² § 2 KP).

Jak wynika z zapytania, tak się jednak nie stało i w całym okresie wypowiedzenia pracownica nie podjęła pracy i nie uzyskała tym samym prawa do wynagrodzenia, co w konsekwencji pozbawiło ją prawa do odszkodowania za skrócony okres wypowiedzenia (por. uchwałę SN z 11.02.1992 r., I PZP 7/92, OSNC 1992/9/151).