Skopiuj link
Art. 1867 § 1 Kodeksu pracy daje pracownikowi, który jest uprawniony do urlopu wychowawczego, możliwość złożenia pisemnego wniosku o obniżenie jego wymiaru czasu w okresie, w którym mógłby korzystać z urlopu wychowawczego. Wniosek, na podstawie którego następuje obniżenie wymiaru czasu pracy, powinien zostać złożony przez pracownika co najmniej dwa tygodnie przed rozpoczęciem wykonywania pracy w obniżonym wymiarze czasu pracy, a jeżeli pracownik uchybi temu terminowi to pracodawca jest zobowiązany obniżyć wymiar czasu pracy nie później niż z dniem upływu dwóch tygodni od dnia złożenia wniosku.
Postulowany wymiar czasu pracy określa swoim wnioskiem pracownik (przy czym wnioskowany wymiar czasu pracy nie może być niższy niż połowa pełnego wymiaru czasu pracy), a pracodawca jest w tej sytuacji związany wnioskiem pracownika. Należy podkreślić, że pracodawca nie jest uprawniony do kształtowania wymiaru czasu pracy pracownika w sposób odmienny od wynikającego z jego wniosku (np. pracownik wnioskuje o obniżenie wymiaru czasu pracy do 7/8 etatu, a pracodawca jednostronnie obniża do wymiar czasu pracy pracownika do 3/4 etatu).
Wnioskiem pracownika jest związany nie tylko pracodawca, ale również pracownik, który taki wniosek złożył. Dość często zdarza się na przykład, że pracownik, który złożył wniosek o obniżenie wymiaru czasu pracy w określonym przez siebie okresie, chce swój wniosek zmodyfikować i na przykład zwiększyć wymiar czasu pracy w stosunku do wymiar wnioskowanego. Jest to możliwe, ale wyłącznie po uprzedniej akceptacji ze strony pracodawcy, przy czym w takiej sytuacji pracodawca nie jest związany już prośbą pracownika.
W taki sam sposób należałoby rozstrzygnąć kwestię wniosku pracownika, który pragnie skrócić okres, w którym wnioskował o obniżenie wymiaru czasu pracy, i powrócić do zatrudnienia pełnowymiarowego. Wyraźnej regulacji wspomnianej kwestii nie znajdziemy bowiem w przepisach powszechnie obowiązujących, a uznanie, że pracodawca jest takim wnioskiem pracownika związany, wymagałoby wprost uregulowanie tej kwestii w przepisach Kodeksu pracy (tak jak to ma miejsce w przypadku związania pracodawcy wnioskiem pracownika o obniżenie wymiaru czasu pracy). Jeżeli zatem pracownik zawnioskował o obniżenie wymiaru etatu na okres 6 miesięcy, a następnie chciałaby wrócić do pracy w pełnym wymiarze czasu pracy po dwóch miesiącach pracy na część etatu to powinien wystąpić do pracodawcy o wyrażenie na to zgody. Pracodawca może takiej zgody nie wyrazić, może również zaproponować pracownikowi dogodny dla siebie termin powrotu do pracy w pełnym wymiarze czasu pracy.
Na popularność władczego obniżania wymiaru czasu pracy przez pracownika uprawnionego do urlopu wychowawczego wpływa art. 1868 § 1 Kodeksu pracy, który przyznaje pracownikowi w takiej sytuacji szczególną ochronę trwałości stosunku pracy. Pracodawca nie może bowiem wypowiedzieć ani rozwiązać umowy o pracę w okresie od dnia złożenia przez pracownika uprawnionego do urlopu wychowawczego wniosku o obniżenie wymiaru czasu pracy do dnia powrotu do nieobniżonego wymiaru czasu pracy, nie dłużej jednak niż przez łączny okres 12 miesięcy. Co prawda okres ochronny jest w przypadku pracownika korzystającego z obniżenia wymiaru czasu pracy krótszy niż okres, w którym takie obniżenie wymiaru czasu pracy może mieć miejsce, jednak dość często można spotkać sytuację, w której pracownik wnioskuje o obniżenie wymiaru czasu pracy w bardzo niewielkim stopniu (np. do 7/8 etatu) i dzięki temu zyskuje szczególną ochroną trwałości stosunku pracy w okresie 12 miesięcy. Zgodnie bowiem z art. 1868 § 1 Kodeksu pracy rozwiązanie przez pracodawcę umowy w tym okresie jest dopuszczalne tylko w razie ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy, a także gdy zachodzą przyczyny uzasadniające rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika.
Wystąpienie z wnioskiem o obniżenie wymiaru czasu pracy nie wpływa natomiast na skuteczność wypowiedzenia, które zostało już dokonane pracownikowi. Zgodnie bowiem z odpowiednio stosowanym w tej sytuacji art. 1861 § 2 Kodeksu pracy w przypadku złożenia przez pracownika wniosku o udzielenie urlopu wychowawczego po dokonaniu czynności zmierzającej do rozwiązania umowy o pracę, umowa rozwiązuje się w terminie wynikającym z tej czynności.
Zobacz szkolenia:
