Prawo Pracy
04.11.2022 r.
3 min

Nowe zasady dotyczące urlopów związanych z rodzicielstwem dla rodziców adopcyjnych

Ekspert PCKP

Skopiuj link
Prawo Pracy
04.11.2022r.
3 min

Nowe przepisy rozszerzają uprawnienia urlopowe dla osób niebędących rodzicami biologicznymi. Podniesiony został wiek dziecka przysposabianego, do ukończenia, którego rodzice mogą skorzystać z urlopu ojcowskiego, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego i urlopu rodzicielskiego. Z urlopu ojcowskiego będzie mógł skorzystać pracownik ojciec do upływu 24 miesięcy od dnia uprawomocnienia się postanowienia orzekającego przysposobienie dziecka i nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko 14 roku życia (art. 1823 w § 1 pkt 2 kodeksu pracy). Podobnie pracownik (matka lub ojciec), który przyjął dziecko na wychowanie i wystąpił do sądu opiekuńczego z wnioskiem o wszczęcie postępowania w sprawie przysposobienia dziecka, ma prawo do urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego w wymiarze uzależnionym od ilości dzieci przyjętych na wychowanie, nie dłużej jednak niż do ukończenia przez dziecko 14 roku życia (art. 183 § 11 kodeksu pracy). W analogiczny sposób określono górną granicę wieku dziecka, do której rodzice mogą skorzystać z urlopu rodzicielskiego.

Według obecnych przepisów uprawnienia te przysługują co do zasady do ukończenia przez dziecko 7. roku życia, a w wyjątkowych sytuacjach do ukończenia 10. roku życia (w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego). „Projektowane zmiany mają umożliwić sprawowanie opieki nad dzieckiem starszym, które takiej opieki także wymaga. Zmiany te mają sprzyjać również budowaniu więzi rodziców adopcyjnych z dzieckiem. Budowanie więzi w przypadku dzieci starszych jest nierzadko trudniejsze i wymaga od rodziców adopcyjnych więcej pracy, zaangażowania, a przede wszystkim czasu. Sąd Najwyższy w swoim dotychczasowym orzecznictwie wielokrotnie podkreślał, że dobro dziecka wymaga, aby przez przysposobienie powstała silna więź natury osobistej i uczuciowej, taka jaka istnieje między rodzicami a ich biologicznymi dziećmi. Przysposobienie bowiem ma służyć przede wszystkim dzieciom, które dotychczas pozbawione były normalnie funkcjonującego środowiska rodzinnego. Zaspokojenie potrzeb dziecka adoptowanego wymaga od rodziców adopcyjnych znacznego zaangażowania z uwagi na trudną przeszłość i bolesne doświadczenia doznane przez dziecko. Przejmując opiekę nad dzieckiem już częściowo ukształtowanym, rodzicom adopcyjnym należy zapewnić czas na zidentyfikowanie potrzeb dziecka i wejście w nową rolę. Wydaje się zatem w pełni uzasadnione przyznanie uprawnienia do urlopu ojcowskiego, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego oraz urlopu rodzicielskiego także rodzicom adopcyjnym decydującym się na przysposobienie dzieci starszych. Przyznanie rodzicom adopcyjnym niniejszych uprawnień umożliwi starszemu dziecku przyjętemu na wychowanie zaaklimatyzowanie się w nowej rodzinie, a rodzicom adopcyjnym stworzy możliwości sprawowania stałej opieki nad dzieckiem oraz umożliwi nawiązanie więzi rodzinnych, co ma kluczowe znaczenie właśnie w okresie tych pierwszych, trudnych zarówno dla rodziców, jak i dla dzieci, miesięcy.” (uzasadnienie do projektu ustawy o zmianie ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej oraz niektórych innych ustaw).

Zmiany wejdą w życie 1 lutego 2023 roku.