Art. 163 § 11 Kodeksu pracy przewiduje odstępstwo od wskazanej zasady – za zgodą zakładowej organizacji związkowej – pracodawca może zrezygnować z tworzenia planu urlopów. W takim przypadku ustalenie wykorzystania przez pracownika urlopu wypoczynkowego (za wyjątkiem tzw. „urlopu na żądanie”) wymaga każdorazowego porozumienia pomiędzy pracodawcą a pracownikiem.
Ustawodawca w art. 163 § 1 i 11 Kodeksu pracy wskazuje dwa skrajne warianty trybu udzielania pracownikom urlopu wypoczynkowego. W praktyce występuje także rozwiązanie pośrednie, które polega na tym że planem urlopów obejmowana jest tylko część urlopu wypoczynkowego przysługującego pracownikowi w danym roku kalendarzowym np. część urlopu obejmującego 14 kolejnych dni kalendarzowych.
Rozwiązanie takie należy uznać za dopuszczalne, bowiem skoro ustawodawca zezwala wprost na osiągnięcie skutku w postaci całkowitej rezygnacji w tworzenia planu urlopów, to tym bardzie dopuszczalne jest odstępstwo od zasady w o wiele mniejszym zakresie tj. połączenia częściowego planowania urlopów z udzielaniem urlopu po uprzednim indywidualnym porozumieniu pomiędzy pracownikiem a pracodawcą. Ponadto wprowadzenie takiego rozwiązania każdorazowo wymaga uzgodnienia z reprezentacją pracowników.
W tym kontekście należy jednak zwrócić uwagę, że dla swojej skuteczności i poprawności normatywnej wskazane rozwiązanie powinno być zawarte w akcie określającym prawa i obowiązki pracowników i pracodawcy np. regulaminie pracy.
Jednocześnie z uwagi na brzmienie art. 162 Kodeksu pracy, który dopuszcza podzielenie urlopu wypoczynkowego na części (nie dotyczy to tzw. "urlopu na żądanie”) wyłącznie na wniosek pracownika i przy zachowaniu reguły, że jedna z części urlopu wypoczynkowego obejmuje nie mniej niż 14 kolejnych dni kalendarzowych, regulamin pracy powinien przewidywać rozwiązanie, że pracownik ma możliwość zaplanowania pełnego wymiaru urlopu przysługującego mu w danym roku kalendarzowym, ale bez dokonywania podziału na części, bądź jeśli takie będzie życzenia pracownika – wyłącznie części określonej w regulaminie pracy. Podjęcie przez pracownika optymalnej decyzji w danej sytuacji powoduje, że pracownicy wybierają to drugie rozwiązanie, bowiem współcześnie w typowej sytuacji pracownicy nie są zainteresowani wykorzystaniem całego urlopu wypoczynkowego w jednej części.