Kwalifikacja wypadku w drodze na profilaktyczne badania lekarskie

Definicję wypadku przy pracy zawiera art. 3 ust. 1 ustawy z 30.10.2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy (Dz. U. z 2015 r., poz. 1242 ze zm.) – dalej: „WypadkU”, zgodnie z którym jest nim nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą:

1. podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń przełożonych;
2. podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności na rzecz pracodawcy, nawet bez polecenia;
3. w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji pracodawcy w drodze między siedzibą pracodawcy a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku pracy.

Natomiast definicję wypadku w drodze do pracy lub z pracy zawiera art. 57b ust. 1 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2015 r. poz. 748 ze zm.), zgodnie z którym jest nim nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną, które nastąpiło w drodze do lub z miejsca wykonywania zatrudnienia lub innej działalności stanowiącej tytuł ubezpieczenia rentowego, jeżeli droga ta była najkrótsza i nie została przerwana. W myśl art. 57b ust. 2 ustawy, za drogę do pracy lub z pracy uważa się oprócz drogi z domu do pracy lub z pracy do domu również drogę do miejsca lub z miejsca:

1. innego zatrudnienia lub innej działalności stanowiącej tytuł ubezpieczenia rentowego;
2. zwykłego wykonywania funkcji lub zadań zawodowych albo społecznych;
3. zwykłego spożywania posiłków;
4. odbywania nauki lub studiów.

Na tle powyższych definicji, przedstawione w zapytaniu zdarzenie – w mojej ocenie – nie może być uznane za wypadek w drodze do pracy lub z pracy. Nie ma przy tym znaczenia czy pracownik wyruszył do przychodni ze swego domu, czy też z zakładu pracy. Drogi z domu do przychodni, czy też z zakładu pracy do przychodni nie sposób uznać za drogę do „miejsca wykonywania zatrudnienia lub innej działalności”. Nie posiada ona również cech wymienionych powyżej w punktach 1) – 4).

 W moim przekonaniu analizowane zdarzenie wyczerpuje natomiast przesłanki wypadku przy pracy. Na poparcie tej tezy wskazać należy, że obowiązek poddawania się wstępnym, okresowym i kontrolnym badaniom lekarskim jest jednym z podstawowych obowiązków pracownika wynikających ze stosunku pracy (zob. art. 211 pkt 5 KP). Okresowe i kontrolne badania lekarskie powinny być wykonywane w godzinach pracy, na podstawie skierowania wydawanego przez pracodawcę, które ma charakter polecenia służbowego.

W tym kontekście przejawia się związek zdarzenia z pracą, do którego doszło „podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika poleceń przełożonych” (art. 3 ust 1 pkt 1 WypadkU) a jednocześnie „w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji pracodawcy w drodze między siedzibą pracodawcy a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku pracy” (art. 3 ust 1 pkt 3 WypadkU).