Skopiuj link
Nawiązanie stosunku pracy z osobą podejmującą po raz pierwszy pracę na stanowisku urzędniczym
Jedną z podstaw nawiązania stosunku pracy z pracownikami samorządowymi jest umowa o pracę. Może ona zostać zawarta na czas nieokreślony lub na czas określony. Ustawodawca określił jednak sytuacje, w których nawiązanie stosunku pracy z pracownikiem samorządowym może nastąpić wyłącznie na podstawie umowy na czas określony. Ma to miejsce na przykład gdy stosunek pracy nawiązywany jest z osobą podejmującą po raz pierwszy pracę. Z dyspozycji art. 16 ust. 2 ustawy wynika bowiem, iż z osobami podejmującymi po raz pierwszy pracę na stanowisku urzędniczym, w tym na kierowniczym stanowisku urzędniczym, w jednostkach, o których mowa w art. 2, umowę o pracę zawiera się na czas określony, nie dłuższy niż 6 miesięcy.
Definicja osoby podejmującej po raz pierwszy pracę na stanowisku urzędniczym
Przesłankę zatrudnienia na podstawie art. 16 ust. 2 ustawy stanowi posiadanie przez kandydata na pracownika samorządowego statusu osoby podejmującej po raz pierwszy pracę na stanowisku urzędniczym.
Zgodnie z art. 16 ust. 3 ustawy przez osobę podejmującą po raz pierwszy pracę na stanowisku urzędniczym, w tym na kierowniczym stanowisku urzędniczym, rozumie się osobę, która nie była wcześniej zatrudniona w jednostkach, o których mowa w art. 2, na czas nieokreślony albo na czas określony, dłuższy niż 6 miesięcy, i nie odbyła służby przygotowawczej zakończonej zdaniem egzaminu z wynikiem pozytywnym.
Z treści cytowanego przepisu wynika, iż dla posiadania przez kandydata na pracownika samorządowego statusu osoby podejmującej po raz pierwszy pracę na stanowisku urzędniczym istotne jest łączne spełnienie dwóch warunków:
- brak wcześniejszego zatrudnienia w jednostkach samorządowych wskazanych w art. 2 ustawy na czas nieokreślony lub określony, dłuższy niż 6 miesięcy,
- brak odbycia służby przygotowawczej zakończonej zdaniem egzaminu z wynikiem pozytywnym.
Brak wcześniejszego zatrudnienia w jednostkach samorządowych na czas nieokreślony lub określony, dłuższy niż 6 miesięcy
Poprzez brak wcześniejszego zatrudnienia w jednostkach samorządowych, o których mowa w art. 2 ustawy, rozumieć należy brak wcześniejszego zatrudnienia na stanowiskach urzędniczych. Tym samym za osobę podejmująca po raz pierwszy pracę może zostać uznana osoba, która wcześniej była zatrudniona w jednostkach wskazanych w art. 2 ustawy na stanowiskach nieurzędniczych. Pogląd ten potwierdziło Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji w piśmie z dnia 6 sierpnia 2009 r., nr BMK-0660-1326-e:1693/2009/PO. W rzeczonym piśmie Ministerstwo stanęło bowiem na stanowisku, iż: „Zakresem normatywnym art. 16 ust. 2 – 3 ustawy o pracownikach samorządowych zostały objęte stanowiska urzędnicze, w tym kierownicze stanowiska urzędnicze funkcjonujące w strukturach administracji samorządowej.
W konsekwencji powyższego, kierując się zasadami wykładni językowej i celowościowej, należy stwierdzić, że przepis art. 16 ust. 2 – 3 danej ustawy odnosi się jedynie do osób podejmujących pracę po raz pierwszy (w rozumieniu ustawy) na stanowisku urzędniczym bądź kierowniczym stanowisku urzędniczym. Za osobę taką nie można więc uznać osoby pracującej wcześniej na stanowisku nieurzędniczym”.
Jednostkami samorządowymi, o których mowa w art. 2 ustawy są:
- urzędy marszałkowskie oraz wojewódzkie samorządowe jednostki organizacyjne;
- starostwa powiatowe oraz powiatowe jednostki organizacyjne;
- urzędy gmin, jednostki pomocnicze gmin, gminne jednostki budżetowych i samorządowych zakładów budżetowych;
- biura (ich odpowiedniki) związków jednostek samorządu terytorialnego oraz samorządowych zakładów budżetowych utworzonych przez te związki;
- biura (ich odpowiedniki) jednostek administracyjnych jednostek samorządu terytorialnego.
Brak odbycia służby przygotowawczej zakończonej zdaniem egzaminu z wynikiem pozytywnym
Drugim warunkiem uznania kandydata na pracownika samorządowego za podejmującego po raz pierwszy pracę na stanowisku urzędniczym jest brak odbycia służby przygotowawczej zakończonej zdaniem egzaminu z wynikiem pozytywnym.
Zasady odbywania służby przygotowawczej określa art. 19 ustawy. Wynika z niego, iż służba przygotowawcza organizowana jest w czasie trwania umowy na czas określony zawartej z pracownikiem podejmującym po raz pierwszy zatrudnienie na stanowisku urzędniczym. Jej celem jest teoretyczne i praktyczne przygotowanie pracownika do należytego wykonywania obowiązków służbowych.
Decyzję w przedmiocie skierowania pracownika samorządowego do służby przygotowawczej i jej zakresu podejmuje kierownik jednostki, w której pracownik jest zatrudniony. Przy podejmowaniu decyzji powinien on uwzględnić poziom przygotowania pracownika do wykonywania obowiązków wynikających z opisu stanowiska oraz opinię osoby kierującej komórką organizacyjną, w której pracownik jest zatrudniony. Kierownik określa również szczegółowy sposób przeprowadzania służby przygotowawczej i organizowania egzaminu kończącego tę służbę.
Służba przygotowawcza trwa nie dłużej niż 3 miesiące i kończy się egzaminem. Przy czym pozytywny wynik egzaminu stanowi warunek dalszego zatrudnienia pracownika.
Na umotywowany wniosek osoby kierującej komórką organizacyjną, w której pracownik jest zatrudniony, kierownik jednostki może zwolnić z obowiązku odbywania służby przygotowawczej pracownika, którego wiedza lub umiejętności umożliwiają należyte wykonywanie obowiązków służbowych. Należy jednak zaznaczyć, iż mimo przedmiotowego zwolnienia pozytywny wyniku z egzaminu kończącego służbę przygotowawczą nadal stanowi warunek dalszego zatrudnienia pracownika.
Radca Prawny
Dominika Zarzycka-Dudek
Masz pytanie? Napisz do naszego Eksperta
