Zgodnie z treścią wskazanego wyżej przepisu „prawo do zasiłków określonych w ustawie i ich wysokość ustalają oraz zasiłki te wypłacają:

1. płatnicy składek na ubezpieczenie chorobowe, którzy zgłaszają do ubezpieczenia chorobowego powyżej 20 ubezpieczonych, z zastrzeżeniem pkt 2 lit. d;
2. Zakład Ubezpieczeń Społecznych:

1. ubezpieczonym, których płatnicy składek zgłaszają do ubezpieczenia chorobowego nie więcej niż 20 ubezpieczonych,
2. ubezpieczonym prowadzącym pozarolniczą działalność i osobom z nimi współpracującym,
3. ubezpieczonym będącym duchownymi,
4. osobom uprawnionym do zasiłków za okres po ustaniu ubezpieczenia,
5. ubezpieczonym podlegającym ubezpieczeniu chorobowemu w Polsce z tytułu zatrudnienia u pracodawcy zagranicznego.”

Liczbę ubezpieczonych ustala się na rok kalendarzowy według stanu na dzień 30 listopada poprzedniego roku kalendarzowego, a w stosunku do płatników składek, którzy na ten dzień nie zgłaszali nikogo do ubezpieczenia chorobowego, według stanu na pierwszy miesiąc, w którym dokonali takiego zgłoszenia (art. 61 ust. 2 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa).

W liczbie osób ubezpieczonych należy uwzględnić przede wszystkim pracowników (w tym również uczniów). Oprócz pracowników ustalając liczbę ubezpieczonych powinniśmy uwzględnić również zgłoszone do ubezpieczenia chorobowego osoby wykonujące prace nakładczą, osoby wykonujące pracę na podstawie umowy zlecenia lub umowy agencyjnej albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z przepisami kodeksu cywilnego stosuje się przepisy dotyczące zlecenia oraz podlegające ubezpieczeniu chorobowemu osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą oraz osoby z nimi współpracujące. Nie uwzględniamy natomiast w liczbie osób ubezpieczonych osób przebywających na urlopach wychowawczych (chyba że wykonują pracę w obniżonym wymiarze czasu pracy) i bezpłatnych oraz duchownych podlegających ubezpieczeniu chorobowemu.

„Jeżeli w danym roku świadczenia chorobowe wypłacał ZUS, a w przyszłym będzie je realizował pracodawca (bo np. 30 listopada zgłaszał 22 ubezpieczonych do chorobowego), to pracodawca nie przejmie automatycznie od 1 stycznia wypłaty świadczeń „w toku”, tzn. tych, które na dzień 31 grudnia wypłacał ZUS, i od 1 stycznia wypłata jest kontynuowana. Jeśli osoba pobierająca świadczenia 31 grudnia wypłacane przez ZUS w dalszym ciągu będzie niezdolna do pracy, to dalej płatnikiem zasiłku będzie ZUS. […] Inaczej będzie, jeśli to zakład pracy straci swe dotychczasowe uprawnienia – gdy okaże się, że 30 listopada zgłaszał do ubezpieczenia chorobowego mniej niż 21 osób. W takiej sytuacji zatrudniony, który będzie niezdolny do pracy na przełomie roku, do końca starego roku otrzyma świadczenie z zakładu pracy, a od 1 stycznia już z ZUS. Oczywiście ZUS będzie też wypłacał wszystkie świadczenia, do których prawo powstanie w nowym roku.” (Ustawa o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa. Komentarz, Andrzej Radzisław, Renata Tonder).