Jedna z tych zmian dotyczy formy wypłaty wynagrodzenia za pracy. Obecnie obowiązujący przepis art. 86 § 3 Kodeksu pracy przewiduje, jako podstawową zasadę, wypłatę wynagrodzenia do rąk pracownika. Inny sposób wypłaty wynagrodzenia jest dopuszczalny, jeżeli tak stanowi układ zbiorowy pracy lub pracownik uprzednio wyrazi na to zgodę na piśmie.
W świetle nowego brzmienia art. 86 § 3 Kodeksu pracy wypłata wynagrodzenia będzie dokonywana na wskazany przez pracownika rachunek płatniczy, chyba że pracownik złoży w postaci papierowej lub elektronicznej wniosek o wypłatę wynagrodzenia do rąk własnych. Konstrukcja wskazanego przepisu zakłada więc odwrócenie dotychczasowej reguły, w której milczenie pracownika oznaczało wolę otrzymywania wynagrodzenia w postaci wypłaty gotówkowej. Nowa konstrukcja polega zatem na przyjęciu bezgotówkowej formy wypłaty wynagrodzenia jako formy preferowanej, z zachowaniem możliwości wypłaty wynagrodzenia w formie gotówkowej na wniosek pracownika.
Wypłata wynagrodzenia do rąk pracownika będzie dopuszczalna wyłącznie w oparciu o wniosek złożony przez pracownika. Co ważne, wniosek ten będzie mógł zostać złożony w postaci papierowej bądź w postaci elektronicznej, przy czym postać elektroniczna nie będzie wymagała opatrzenia go kwalifikowanym podpisem elektronicznym.
Dla realizacji wskazanego rozwiązania konieczne jest przede wszystkim nałożenie na pracodawcę uprawnienia do żądania od pracownika numeru rachunku płatniczego, na które ma być przelewane wynagrodzenie. Ten cel realizuje zmiana treści art. 221 § 2 Kodeksu pracy, która będzie polegała na tym, iż obowiązek pozyskania takich danych osobowych pracownika będzie istniał w sytuacji, gdy pracownik nie złożył wniosku o wypłatę wynagrodzenia do rąk własnych.
Postulowana zmiana doskonale wpisuje się w rzeczywistość rynku pracy. Już obecnie bezgotówkowa forma wypłaty wynagrodzenia jest formą dominującą. Nowe rozwiązania spowodują, że forma bezgotówkowa wypłaty wynagrodzenia będzie stopniowo stawała się formą jeszcze powszechniejszą (przy zachowaniu możliwości wypłaty do rąk pracownika). Zmiana zatem dostosuje przepisy do zmieniających się preferencji pracowników.
Uzasadnienie dla wprowadzenia opisanego powyżej rozwiązania stanowiło również dążenie do ograniczenia szarej strefy. Jak wskazano w uzasadnieniu projektu: „Płatności gotówkowe, w przeciwieństwie do elektronicznych, nie pozostawiają śladu, umożliwiając ukrycie przekazania środków. Tym samym wprowadzenie regulacji zmniejszającej rolę gotówki w gospodarce na rzecz płatności elektronicznych może przyczynić się do ograniczenia szarej strefy w gospodarce i – w efekcie – do poprawy sytuacji konkurencyjnej uczciwych podmiotów i zwiększenia dochodów sektora finansów publicznych.”.
Nowe rozwiązania wejdą w życie z dniem 1 stycznia 2019 r. Zwrócenia uwagi wymaga jednak przepis przejściowy (art. 10 ust. 1 ustawa z dnia 10 stycznia 2018 r. o zmianie niektórych ustaw w związku ze skróceniem okresu przechowywania akt pracowniczych oraz ich elektronizacji), który nakłada na pracodawcę obowiązek poinformowania, w terminie 21 dni od dnia wejścia w życie ustawy, w sposób przyjęty u danego pracodawcy, pracowników, którzy dotychczas otrzymywali wynagrodzenie za pracę do rąk własnych, o obowiązku:
- podania numeru rachunku płatniczego, na który będzie wypłacane wynagrodzenie za pracę, albo
- złożenia wniosku dotyczącego dalszej wypłaty wynagrodzenia za pracę do rąk własnych.
Pracownik zobowiązany będzie w reakcji na informację udzieloną przez pracodawcę podać pracodawcy numer rachunku płatniczego albo złożyć pracodawcy wniosek dotyczący dalszej wypłaty wynagrodzenia za pracę do rąk własnych w postaci papierowej lub elektronicznej. Termin na udzielenie pracodawcy wskazanych informacji został przez ustawodawcę ograniczony do 7 dni od dnia otrzymania od pracodawcy informacji, o której mowa powyżej.
Z kolei, jeśli w okresie od dnia wejścia w życie ustawy do dnia otrzymania przez pracodawcę informacji o numerze rachunku płatniczego albo wniosku dotyczącego dalszej wypłaty wynagrodzenia za pracę do rąk własnych, będzie przypadał termin wypłaty wynagrodzenia za pracę, pracodawca będzie zobowiązanych wypłacić wynagrodzenie do rąk własnych pracownika.
Powyższa konstrukcja będzie również odpowiednio stosowana w odniesieniu do pracowników, którzy nie przekażą pracodawcy informacji o numerze rachunku płatniczego albo nie złożą wniosku dotyczącego dalszej wypłaty wynagrodzenia za pracę do rąk własnych.