Prawo pracy przewiduje pewne okoliczności, w których pracodawca może być zobowiązany do wypłaty pracownikowi odszkodowania. Wśród nich można wymienić nieuzasadnione lub niezgodne z prawem rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem oraz bez wypowiedzenia. Ponadto podstawą do wypłaty odszkodowania jest także skrócenie przez pracodawcę okresu wypowiedzenia. Odszkodowanie będzie przysługiwało również ofierze mobbingu lub dyskryminacji.

Świadczenie odszkodowawcze przybiera postać pieniężną. Może być wypłacone pracownikowi przez pracodawcę jednorazowo albo w uzgodnionych ratach w wysokości wynikającej z przepisów prawa, wyroku albo ugody sądowej. Jest to wydatek ponoszony przez pracodawcę, który jednak nie powinien być kwalifikowany jako koszt uzyskania przychodu.

Zgodnie z treścią art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, kosztami uzyskania przychodu są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 ww. ustawy. Wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, po wyłączeniach zastrzeżonych w ustawie, są kosztami uzyskania przychodów, o ile pozostają w związku przyczynowo skutkowym z osiąganymi przychodami lub służą zachowaniu bądź zabezpieczeniu źródła przychodów. Kosztami będą zarówno koszty pozostające w bezpośrednim związku z uzyskiwanymi przychodami, jak i pozostające w związku pośrednim, jeżeli zostanie wykazane, że zostały w sposób racjonalny poniesione w tym celu, nawet wówczas, gdy z obiektywnych powodów przychód nie zostanie osiągnięty. Określony przez ustawodawcę cel musi być widoczny w momencie ponoszenia kosztu.

Opisanych powyżej kryteriów nie spełnia odszkodowanie wypłacane pracownikowi przez pracodawcę. Nie jest ono wypłacane w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów. Celem wypłaty odszkodowania jest zwolnienie z ciążącego zobowiązania i wynagrodzenie szkody pracownika. Brak spełnienia kryterium celu poniesionego wydatku, a także niemożność wskazania związku przyczynowo skutkowego pomiędzy wypłaconym odszkodowaniem a osiągniętymi przychodami czy też możliwością osiągnięcia przychodów w przyszłości, przesądza o tym, że nie ma podstaw do zaliczenia jego wartości do kosztów uzyskania przychodów.