Czy w zakładzie pracy powinna działać palarnia?

Zgodnie z treścią art. 5 ustawy z dnia 9 listopada 1995 roku o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych: Zabrania się palenia wyrobów tytoniowych, w tym palenia nowatorskich wyrobów tytoniowych, i palenia papierosów elektronicznych, z zastrzeżeniem art. 5a:

1. na terenie zakładów leczniczych podmiotów leczniczych i w pomieszczeniach innych obiektów, w których są udzielane świadczenia zdrowotne;
2. na terenie jednostek organizacyjnych systemu oświaty, o których mowa w przepisach o systemie oświaty, oraz jednostek organizacyjnych pomocy społecznej, o których mowa w przepisach o pomocy społecznej;
3. na terenie uczelni;
4. w pomieszczeniach zakładów pracy innych niż wymienione w pkt 1 i 2;
5. w pomieszczeniach obiektów kultury i wypoczynku do użytku publicznego;
6. w lokalach gastronomiczno-rozrywkowych;
7. w środkach pasażerskiego transportu publicznego oraz w obiektach służących obsłudze podróżnych;
8. na przystankach komunikacji publicznej;
9. w pomieszczeniach obiektów sportowych;
10. w ogólnodostępnych miejscach przeznaczonych do zabaw dzieci;
11. w innych pomieszczeniach dostępnych do użytku publicznego.

Naruszenie powyższego zakazu może skutkować nałożeniem kary grzywny do 500 zł na podstawie art. 13 ust. 2 ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych.

W art. 5a ust. 3 pkt 5 przywołanej ustawy ustawodawca przewidział wyjątek od powyższego zakazu. W oparciu o ten przepis właściciel lub zarządzający może wyznaczyć palarnię w pomieszczeniach zakładów pracy. Zatem należy wysnuć wniosek, że pracodawca nie ma obowiązku zorganizowania palarni dla pracowników w zakładzie pracy. Z dyspozycji cytowanego przepisu wynika, iż pracodawca (właściciel lub zarządzający) ma jedynie takie prawo. Od samodzielnej decyzji pracodawcy zależy bowiem to, czy takie miejsce w zakładzie pracy zostanie utworzone, czy też nie. Jednakże w doktrynie można zaleźć poglądy, iż przy podejmowaniu decyzji w przedmiocie utworzenia w zakładzie pracy palarni pracodawca powinien mieć na względzie art. 11³ kodeksu pracy, który wprowadza zakaz dyskryminacji w zatrudnieniu. Wspomniany przepis uznaje za niedopuszczalną jakakolwiek dyskryminację w zatrudnieniu, bezpośrednią lub pośrednią, m.in. ze względu na płeć, wiek, niepełnosprawność, rasę, religię, narodowość, przekonania polityczne, przynależność związkową, pochodzenie etniczne, wyznanie, orientację seksualną, a także ze względu na zatrudnienie na czas określony lub nieokreślony albo w pełnym lub w niepełnym wymiarze czasu pracy. Wydaje się jednak, że od momentu wprowadzenia ogólnego zakazu palenia tytoniu w miejscach publicznych takie stanowisko straciło na aktualności.

W tym miejscu można przypomnieć, że palacze mogą wykorzystywać na palenie przerwy, które wynikają z przepisów prawa. Pracownik może bowiem wykorzystywać je wedle własnego uznania, jednak zgodnie z ich przeznaczeniem.