Świadczenia z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, przysługujące ubezpieczonym będącym pracownikami, są im wypłacane na ogół po złożeniu przez nich właściwego wniosku. Zazwyczaj należy go złożyć na piśmie, ustnie w organie rentowym albo w formie dokumentu elektronicznego.

W przypadku postępowań zmierzających do uzyskania przez ubezpieczonego określonego świadczenia z ubezpieczenia społecznego podstawową zasadą jest składanie wniosku przez samego zainteresowanego, czyli ubezpieczonego. Zgodnie z regulacją zawartą w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 11 października 2011 roku w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe wniosek może zgłosić za pośrednictwem Platformy Usług Elektronicznych ZUS:

• sam zainteresowany,
• pełnomocnik zainteresowanego, osoba upoważniona przez zainteresowanego,
• przedstawiciel ustawowy osoby uprawnionej lub jej opiekun prawny albo faktyczny,
• pracodawca ubezpieczonego (płatnik składek).

Ponadto, zgodnie z art. 125 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, w omawianym zakresie pracodawcy obowiązani są do:

1. współdziałania z pracownikiem w gromadzeniu dokumentacji niezbędnej do przyznania świadczenia;

2. wydawania pracownikowi lub organowi rentowemu zaświadczeń niezbędnych do ustalenia prawa do świadczeń i ich wysokości;

3. przygotowania wniosku o emeryturę i przedłożenia go za zgodą pracownika organowi rentowemu nie później niż na 30 dni przed zamierzonym terminem przejścia pracownika na emeryturę, z uwzględnieniemart. 182;

4. przygotowania, za zgodą pracownika, wniosku o rentę z tytułu niezdolności do pracy i przedłożenia go organowi rentowemu na 30 dni przed ustaniem prawa do zasiłków chorobowych;

5. poinformowania bezzwłocznie, po śmierci pracownika, pozostałej po nim rodziny o warunkach uzyskania renty rodzinnej, przygotowania wniosku o rentę i przedłożenia go organowi rentowemu.