Pracodawca może wypłacać pracownikom dwa rodzaje premii. Premia regulaminowa jest wypłacana po spełnieniu przesłanek określonych w przepisach wewnętrznych, najczęściej w regulaminie wynagradzania. Natomiast przyznanie premii uznaniowej jest uzależnione wyłącznie od decyzji pracodawcy i nie wynika z żadnych formalnych kryteriów.
Zgodnie z art. 36 ust. 1 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, podstawę wymiaru zasiłku chorobowego przysługującego ubezpieczonemu będącemu pracownikiem stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy. Premie, nagrody i inne składniki wynagrodzenia przysługujące za okresy miesięczne wlicza się do podstawy wymiaru zasiłku chorobowego w kwocie wypłaconej pracownikowi za miesiące kalendarzowe, z których wynagrodzenie przyjmuje się do ustalenia podstawy wymiaru zasiłku (art. 42 ust. 1 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa).
Jak wynika z art. 41 ust. 1 powołanej ustawy, przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego nie uwzględnia się składników wynagrodzenia, do których pracownik zachowuje prawo w okresie pobierania tego zasiłku zgodnie z postanowieniami układów zbiorowych pracy lub przepisami o wynagradzaniu, jeżeli są one wypłacane za okres pobierania tego zasiłku. Ponadto z dyspozycji art. 41 ust. 2 i 3 ustawy wynika, iż składniki wynagrodzenia przysługujące w myśl umowy o pracę lub innego aktu, na podstawie którego powstał stosunek pracy, tylko do określonego terminu, a także składniki wynagrodzenia, których wypłaty zaprzestano na podstawie układu zbiorowego pracy lub przepisów o wynagradzaniu, nie są uwzględniane przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego należnego za okres po tym terminie.
Oznacza to, że w podstawie wymiaru zasiłku uwzględnia się tylko te premie, które nie są wypłacane w okresie pobierania zasiłku chorobowego. Istotne jest również to, czy dany składnik w okresie absencji jest pomniejszany i na jakich zasadach (proporcjonalnie, czy też w inny sposób, np. kwotowo lub procentowo). W przypadku, gdy z zapisów regulaminowych bądź płacowych wynika, że składnik wynagrodzenia jest pomniejszony proporcjonalnie za czas nieobecności usprawiedliwionej, składnik ten należy uwzględnić w podstawie zasiłku po wcześniejszym uzupełnieniu (należy obliczyć, ile pracownik otrzymałby, gdyby nie chorował). Jeżeli jednak składniki zgodnie z przepisami płacowymi są pomniejszane w sposób nieproporcjonalny, podlegają uwzględnieniu w podstawie zasiłku w kwocie faktycznie wypłaconej, bez uzupełnienia.
Dodatkowo warto zwrócić uwagę, że do podstawy wymiaru zasiłku nie wlicza się także premii, których wypłata zależy od wyników grupy pracowników lub całego zespołu, a nie od indywidualnych osiągnięć. Jeśli wysokość premii jest taka sama dla wszystkich pracowników, niezależnie od obecności pracownika, to nie podlega ona uwzględnieniu przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku.