Skopiuj link
„Systemowe” źródło prawa pracy
Systemy i rozkłady czasu pracy oraz przyjęte okresy rozliczeniowe czasu pracy ustala się w układzie zbiorowym pracy lub w regulaminie pracy albo w obwieszczeniu, jeżeli pracodawca nie jest objęty układem zbiorowym pracy lub nie jest obowiązany do ustalenia regulaminu pracy.
Regulamin jako źródło prawa w rozumieniu art. 9 kodeksu pracy ustala organizację i porządek w procesie pracy oraz związane z tym prawa i obowiązki pracodawcy i pracowników. W szczególności powinien określać systemy i rozkłady czasu pracy oraz przyjęte okresy rozliczeniowe czasu pracy.
W świetle aktualnie obowiązujących przepisów, w regulaminie można wskazać kilka systemów czasu pracy. Należy jednak podkreślić, iż powinny one być powiązane z grupami pracowniczymi w zakładzie. Nie można natomiast umieszczać w prawie wewnątrzzakładowym wszystkich systemów czasu pracy wynikających z kodeksu pracy, tak „na wszelki wypadek”.
Zmiana systemu czasu pracy wymagająca zmiany treści regulaminu pracy
Co do zasady pracodawca zamierzający zmodyfikować postanowienia dotyczące przyjętego systemu czasu pracy, musi dokonać zmian w treści regulaminu pracy. Może wprowadzić do niego nowe postanowienia lub zmienić regulacje już istniejące.
Każda modyfikacja regulaminu podlega takiej samej procedurze, jak jego ustanowienie. Oznacza to, iż w zakładzie, w którym funkcjonuje zakładowa organizacja związkowa, pracodawca ustala zmiany w uzgodnieniu z tą organizacją. W razie nieuzgodnienia treści regulaminu pracy z zakładową organizacją związkową w ustalonym przez strony terminie regulamin pracy ustala pracodawca.
W przypadku funkcjonowania w zakładzie kilku organizacji związkowych w konsultacji uczestniczy każda zakładowa organizacja związkowa. Jeżeli organizacje związkowe nie przedstawią wspólnie uzgodnionego stanowiska w terminie 30 dni, decyzję podejmuje pracodawca, po rozpatrzeniu odrębnych stanowisk organizacji związkowych.
Zmiana regulaminu pracy wchodzi w życie po upływie 2 tygodni od dnia podania go do wiadomości pracowników, w sposób przyjęty u danego pracodawcy (art. 1043 § 1 kodeksu pracy).
Pozaregulaminowa zmiana systemu czasu pracy
Nieco odmiennie kształtuje się możliwość zmodyfikowania systemu czasu pracy w przypadku tych rozwiązań, które mogą być wprowadzone wyłącznie postanowieniami umowy o pracę. Dotyczy to dwóch systemów: skróconego tygodnia pracy oraz weekendowego systemu czasu pracy.
Z art. 143 kodeksu pracy wynika, iż na pisemny wniosek pracownika może być do niego stosowany system skróconego tygodnia pracy. W art. 144 kodeksu pracy ustawodawca postanowił, iż na pisemny wniosek pracownika może być do niego stosowany system czasu pracy, w którym praca jest świadczona wyłącznie w piątki, soboty, niedziele i święta. Zastosowanie do pracownika wskazanych systemów czasu pracy następuje na podstawie umowy o pracę (art. 150 § 3 kodeksu pracy).
Praktycznie…
Pracodawca jest więc uprawniony do zmiany stosowanego systemu czasy pracy w treści regulaminu pracy. Każdorazowo ograniczeniem będą przesłanki wynikające z konkretnych „systemowych” artykułów kodeksu pracy, które określają w jakich sytuacjach można stosować określony system czasu pracy. Modyfikacja co do zasady będzie wymagała zmiany regulaminu pracy. Wyjątkiem są dwa systemy czasu pracy: weekendowy oraz skrócony tydzień pracy.
Zobacz szkolenia:
