Umowa o pracę zawsze stanowi obowiązkowy tytuł do wszystkich ubezpieczeń społecznych. W przypadku zawarcia umowy zlecenie natomiast ubezpieczony może zdecydować, czy chce przystąpić do ubezpieczenia chorobowego, czy też nie. Jest ono bowiem dla niego dobrowolne. Wniosek dotyczący zgłoszenia do tego ubezpieczenia może zostać złożony w każdym momencie. Na zasadach przewidzianych dla zleceniobiorców dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu podlegają również osoby prowadzące działalność pozarolniczą.
Trzeba pamiętać, że jeżeli osoba wykonująca umowę zlecenia zrezygnuje z ubezpieczenia chorobowego, nie nabędzie prawa do świadczeń i zasiłków z tego ubezpieczenia.
Jeżeli zleceniobiorca wyrazi wolę podlegania ubezpieczeniu chorobowemu przy zawarciu umowy to będzie podlegał wszystkim ubezpieczeniom od pierwszego dnia jej wykonywania. Jeżeli uczyni to w terminie późniejszym, będzie podlegał ubezpieczeniu chorobowemu od dnia wskazanego we wniosku, nie wcześniej jednak niż od dnia, w którym wniosek ten zostanie złożony. Termin na dokonanie zgłoszenia w ZUS wynosi 7 dni.
Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe z tytułu zawartej umowy zlecenia stanowi podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalno-rentowe, czyli przychód, jednak nie może ona przekraczać miesięcznie kwoty 250% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia przyjętego do ustalenia kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.
W przypadku dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego okres wyczekiwania wynosi 90 dni. Zatem ubezpieczony będzie mógł skorzystać z zasiłku chorobowego dopiero po upływie co najmniej 90 dni. Ciągłość ubezpieczenia zostanie zachowana, jeżeli pomiędzy poprzednim i obecnym tytułem do tego ubezpieczenia bez względu na to czy był on obowiązkowy czy dobrowolny, nie minęło więcej, niż 30 dni.