Skopiuj link
„Bezprawność zachodzi wówczas, gdy pracownik nie wykonał lub nienależycie wykonał swoje obowiązki związane z przestrzeganiem ustalonego porządku i regulaminu pracy oraz z przestrzeganiem przepisów BHP i przepisów przeciwpożarowych.” (por. Kodeks pracy. Regulacje Covid-19 w prawie pracy. Komentarz, red. prof. dr hab. Arkadiusz Sobczyk)
Katalog okoliczności uzasadniających odpowiedzialność porządkową ma charakter zamknięty. Za naruszenie obowiązków pracowniczych zgodnie z art. 108 § 1 i 2 kodeksu pracy ustawodawca uznaje:
- nieprzestrzeganie ustalonej organizacji i porządku w procesie pracy,
- nieprzestrzeganie przepisów bhp i przeciwpożarowych,
- nieprzestrzeganie przyjętego sposobu potwierdzania przybycia i obecności w pracy oraz usprawiedliwiania nieobecności w pracy,
- opuszczanie pracy bez usprawiedliwienia,
- stawienie się do pracy w stanie nietrzeźwym lub spożywanie alkoholu
w czasie pracy.
„Nieprzestrzeganie przez pracownika ustalonej organizacji i porządku, obejmuje przede wszystkim naruszenia obowiązku stosowania się do ustalonego czasu pracy (nieusprawiedliwione spóźnianie się do pracy, samowolne opuszczanie jej bez uzasadnionych przyczyn, wykonywanie w godzinach pracy czynności niezwiązanych z zadaniami wynikającymi ze stosunku pracy oraz niedostosowanie się do ustalonej formy potwierdzania obecności na terenie zakładu w czasie pracy i po jej zakończeniu), reguł zapewniających prawidłowe funkcjonowanie zakładu (stawienie się do pracy w stanie nietrzeźwości lub spożywanie alkoholu w czasie pracy, zakłócanie spokoju w miejscu pracy, niewłaściwe zachowanie się w stosunku do przełożonych, podwładnych lub współpracowników) oraz niewykonywanie prawnie skutecznych poleceń przełożonych (por. wyr. SN z 27.7.1990 r., I PRN 28/90, OSP 1991, Nr 4, poz. 90). Jako naruszenia ustalonej organizacji i porządku w procesie pracy należy traktować również wszelkie uchybienia w stosunku do aktów wewnątrzzakładowych, które ten porządek określają, takich jak układ zbiorowy pracy czy regulamin pracy. Każde uchybienie w stosunku do szczegółowo skonkretyzowanych w specyficznych warunkach danego pracodawcy organizacyjno-porządkowych powinności pracownika zaliczyć należy zatem do zachowań rodzących odpowiedzialność porządkową.” (por. Kodeks pracy. Komentarz, red. prof. dr hab. Wojciech Muszalski, dr hab. Krzysztof Walczak)
Uchybienia obowiązkom pracowniczym innym niż te wynikające z wymienionych przekroczeń porządkowych co do zasady nie uprawniają do stosowania sankcji porządkowych. „Sądy za podstawę stosowania kar porządkowych przyjmują ogólnie samo niewykonanie polecenia przez pracownika, nie wnikając, czy polecenie dotyczy kwestii porządku i organizacji pracy (por. wyr. z 5.11.1998 r., I PKN 417/98, OSNAPiUS 1999, Nr 24, poz. 781). Przykładem takiego ogólnikowego podejścia judykatury do kwestii stosowania kar porządkowych jest stanowisko SN, w którym dopuszcza on stosowanie kary za naruszenie obowiązku precyzującego sposób wykonywania pracy, polegającego na ewidencjonowaniu w rejestrze druków ścisłego zarachowania biletów sprzedanych na imprezę rozrywkową (zob. wyr. z 17.2.1999 r., I PKN 580/98, OSNAPiUS 2000, Nr 7, poz. 264).” (por. Kodeks pracy. Regulacje Covid-19 w prawie pracy. Komentarz, red. prof. dr hab. Arkadiusz Sobczyk). Takie stanowisko wydaje się jednak kontrowersyjne, gdyż nie wynika ono wprost z przepisów prawa.