Umowa na okres próbny jest jednym z rodzajów umowy o pracę. Ustawodawca wyróżnia bowiem umowę na czas nieokreślony, na czas określony oraz właśnie na okres próbny.

Z art. 25 § 2 kodeksu pracy wynika, że umowę o pracę na okres próbny zawiera się w celu sprawdzenia przydatności pracownika do wykonywanej pracy na określonym stanowisku, poprzez dokonanie oceny jego kwalifikacji, a także podejścia do pracy i obowiązków pracowniczych. Umowę o pracę na okres próbny zawiera się na okres nieprzekraczający 3 miesięcy, z zastrzeżeniem § 2¹-2³, w celu sprawdzenia kwalifikacji pracownika i możliwości jego zatrudnienia w celu wykonywania określonego rodzaju pracy. Strony mogą uzgodnić w umowie o pracę na okres próbny, że umowę tę przedłuża się o czas urlopu, a także o czas innej usprawiedliwionej nieobecności pracownika w pracy, jeżeli wystąpią takie nieobecności (art. 25 § 2¹ kodeksu pracy).

Od 26 kwietnia 2023 roku ustawodawca uzależnił długość okresu próbnego od zamiaru dalszego zatrudniania pracownika. Zgodnie z art. 25 § 2² kodeksu pracy umowę o pracę na okres próbny zawiera się na okres nieprzekraczający:

1. 1 miesiąca – w przypadku zamiaru zawarcia umowy o pracę na czas określony krótszy niż 6 miesięcy;

2. 2 miesięcy – w przypadku zamiaru zawarcia umowy o pracę na czas określony wynoszący co najmniej 6 miesięcy i krótszy niż 12 miesięcy.

Strony mogą jednokrotnie wydłużyć w umowie o pracę na okres próbny okresy, o których mowa w § 2², nie więcej jednak niż o 1 miesiąc, jeżeli jest to uzasadnione rodzajem pracy.

Co do zasady, umowa na okres próbny ma charakter jednorazowy. Ustawodawca w art. 25 § 3 kodeksu pracy statuuje wyjątek od tej zasady. Wynika z niego, iż ponowne zawarcie umowy o pracę na okres próbny z tym samym pracownikiem jest możliwe, jeżeli pracownik ma być zatrudniony w celu wykonywania innego rodzaju pracy.