Pracodawca może nałożyć na pracownika karę porządkową za jego bezprawne działanie. Katalog okoliczności uzasadniających odpowiedzialność porządkową ma charakter zamknięty. Podobnie jak katalog kar porządkowych, do którego należą upomnienie, nagana i kara pieniężna.

Za naruszenie obowiązków pracowniczych zgodnie z art. 108 § 1 i 2 kodeksu pracy ustawodawca uznaje:

• nieprzestrzeganie ustalonej organizacji i porządku w procesie pracy,
• nieprzestrzeganie przepisów bhp i przeciwpożarowych,
• nieprzestrzeganie przyjętego sposobu potwierdzania przybycia i obecności w pracy oraz usprawiedliwiania nieobecności w pracy,
• opuszczanie pracy bez usprawiedliwienia,
• stawienie się do pracy w stanie nietrzeźwym lub spożywanie alkoholu
  w czasie pracy.

Jeśli pracodawca nałoży na pracownika karę porządkową to musi dbać o to, aby z części D akt osobowych pracownika usunąć zawiadomienie o ukaraniu. Stanowi o tym art. 113 § 1 kodeksu pracy, zgodnie z którym karę uważa się za niebyłą, a odpis zawiadomienia o ukaraniu usuwa z akt osobowych pracownika po roku nienagannej pracy. Pracodawca może, z własnej inicjatywy lub na wniosek reprezentującej pracownika zakładowej organizacji związkowej, uznać karę za niebyłą przed upływem tego terminu. Co ważne, usuwając z akt osobowych pracownika odpis zawiadomienia o ukaraniu, pracodawca jest zobowiązany do usunięcia całej wyodrębnionej części dotyczącej danej kary. Natomiast pozostałe dokumenty znajdujące się części D powinny w takiej sytuacji zostać oznaczone następującymi po sobie numerami.

Rok nienagannej pracy to rok kalendarzowy liczony od dnia nałożenia kary lub od dnia ponownego ukarania jedną z kar wymienionych w art. 108 kodeksu pracy. Nienaganne wykonywanie pracy rozumiane jest jako wykonywanie jej w sposób nieuzasadniający zastosowania odpowiedzialności porządkowej.

Warto pamiętać, że obowiązek usunięcia z akt osobowych pracownika zawiadomienia o ukaraniu ma miejsce także w przypadku uwzględnienia przez pracodawcę sprzeciwu od decyzji o ukaraniu oraz wydania przez sąd pracy orzeczenia o uchyleniu kary (art. 113 § 2 kodeksu pracy).

„Obowiązkowi uznania przez pracodawcę kary za niebyłą odpowiada prawo domagania się przez pracownika wykonania tego obowiązku. Ma on zatem roszczenie o usunięcie z jego akt osobowych informacji o ukaraniu, a jeżeli doznał z tego tytułu szkody – o odszkodowanie (art. 471 k.c. [kodeksu cywilnego] w zw. z art. 300 k.p. [kodeksu pracy]).” (E. Maniewska [w:] K. Jaśkowski, E. Maniewska, Kodeks pracy. Komentarz aktualizowany, LEX/el. 2023).