Urlop rodzicielski jest udzielany jednorazowo albo w częściach nie później niż do zakończenia roku kalendarzowego, w którym dziecko kończy 6 rok życia. Udziela się go bezpośrednio po wykorzystaniu urlopu macierzyńskiego albo zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający okresowi urlopu macierzyńskiego. Jego wymiar wynosi łącznie dla obojga rodziców maksymalnie 41 tygodni w przypadku urodzenia jednego dziecka lub 43 tygodni, gdy urodzi się więcej niż jedno dziecko przy jednym porodzie. Warto pamiętać, że po 9 tygodni z tego wymiaru przysługuje każdemu z rodziców wyłącznie.

Jeśli matka urodzi kolejne dziecko w trakcie urlopu rodzicielskiego, to od dnia porodu przysługuje jej zasiłek macierzyński na nowonarodzone dziecko. O niewykorzystaną część zasiłku macierzyńskiego za okres urlopu rodzicielskiego na pierwsze dziecko, w terminie przypadającym bezpośrednio po okresie wykorzystanym przez ubezpieczoną matkę może wystąpić ubezpieczony ojciec dziecka. Przy czym powinna zostać zachowana zasada wielokrotności tygodnia oraz liczba składanych przez rodziców wniosków o ten urlop (nie więcej niż 5). W tej sytuacji ojciec dziecka skorzysta z pozostałej części urlopu rodzicielskiego, a matka dziecka będzie korzystała z urlopów macierzyńskiego i rodzicielskiego na drugie dziecko.

„Urlop rodzicielski może być wykorzystany na kilka sposobów:

– może z niego skorzystać jednorazowo lub w częściach tylko jeden rodzic, wówczas jego wymiar ulega skróceniu o 9 tygodni (art. 182^1a § 1 i 4);

– może on być podzielony na części (maksymalnie pięć) wykorzystywane przez oboje rodziców w pojedynkę (art. 182^1c); wówczas, aby jego wymiar nie uległ skróceniu, każde z nich powinno wykorzystać w ramach „swoich części” co najmniej 9 tygodni urlopu;

– rodzice mogą z niego skorzystać jednocześnie (jednorazowo lub w częściach – maksymalnie pięciu), wówczas łączny wymiar urlopu rodzicielskiego przez nich wykorzystanego nie może przekroczyć okresu wskazanego w art. 182^1a § 1” (E. Maniewska [w:] K. Jaśkowski, E. Maniewska, Komentarz aktualizowany do Kodeksu pracy, LEX/el. 2025).