Wymiar urlopu wypoczynkowy
Pracownik młodociany uzyskuje prawo do pierwszego urlopu wypoczynkowego w wymiarze 12 dni roboczych z upływem 6 miesięcy od rozpoczęcia pierwszej pracy (art. 205 § 1 k.p.). Po roku pracy uzyskuje on prawo do kolejnego urlopu w wymiarze 26 dni roboczych (art. 205 § 2 k.p.). Nabycie przez młodocianego po roku pracy prawa do urlopu w wymiarze 26 dni roboczych następuje niezależnie od nabycia przez niego prawa do pierwszego urlopu wypoczynkowego w wymiarze 12 dni. Tym samym z upływem roku pracy młodociany ma on prawo do łącznie 38 dni urlopu.
W roku kalendarzowym, w którym pracownik młodociany kończy 18 lat, przysługuje mu prawo do urlopu wypoczynkowego w wymiarze 20 dni roboczych, pod warunkiem iż prawo do urlopu wypoczynkowego uzyskał przed ukończeniem 18 lat (art. 205 § 2 k.p.). W tym miejscu należy zauważyć, iż w przypadku gdy przed ukończeniem 18 roku życia młodociany wykorzystał urlop wypoczynkowy w wymiarze 26 dni roboczych, pracodawca nie może potrącić 6 dni z urlopu przysługującego w roku następnym. Żaden przepis prawa nie upoważnia go do dokonania takiego potrącenia.
Urlop zaliczkowy
Przepis art. 205 § 3 zd. 1 k.p. nakłada na pracodawcę obowiązek udzielenia młodocianemu uczęszczającemu do szkoły urlopu w okresie ferii szkolnych. W celu umożliwienia pracownikowi młodocianemu, który nie nabył jeszcze prawa do urlopu zgodnie art. 205 z § 1 lub 2 k.p., skorzystania z urlopu wypoczynkowego w okresie ferii szkolnych, ustawodawca przewidział możliwość udzielenia młodocianemu urlopu wypoczynkowego zaliczkowo w okresie ferii szkolnych (art. 205 § 3 zd. 2 k.p.).
Ratio legis analizowanej instytucji jest umożliwienie pracownikowi młodocianemu odpoczynku w okresie ferii szkolnych w pierwszym roku pracy. Nabycie prawa do urlopu wypoczynkowego przez młodocianego w pierwszym roku pracy następuje bowiem po zakończeniu ferii – odpowiednio – zimowych i letnich. Bez możliwości skorzystania z urlopu wypoczynkowego zaliczkowo młodociany nie miałby możliwości odpoczynku w okresie wolnym od zajęć lekcyjnych.
Udzielenie młodocianemu urlopu wypoczynkowego zaliczkowo następuje na jego wniosek. Ustawodawca nie zastrzega dla rzeczonego wniosku żadnej formy. Młodociany może zatem złożyć swój wniosek również w innej formie, w tym w formie ustnej, byleby wyrażona w ten sposób wola pracownika nie budziła wątpliwości.
Urlop bezpłatny
Młodociany uczęszczający do szkoły dla pracujących może wystąpić o udzielenie mu w okresie ferii szkolnych urlopu bezpłatnego. Wymiar urlopu bezpłatnego łącznie z przysługującym pracownikowi młodocianemu urlopem wypoczynkowym nie może jednak przekraczać dwóch miesięcy.
Pracodawca jest związany wnioskiem młodocianego o udzielenie urlopu bezpłatnego. Nie może odmówić jego uwzględnienia ani dokonać modyfikacji wymiaru urlopu wypoczynkowego wskazanego we wniosku.
W doktrynie wskazuje się, iż przed nabyciem prawa do pierwszego urlopu wypoczynkowego młodociany nie może wystąpić na podstawie art. 205 § 4 k.p. o urlop bezpłatny.
Z dyspozycji art. 205 § 4 k.p. wynika, iż okres urlopu bezpłatnego wlicza się do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze. Zwrócił na to uwagę Sąd Apelacyjny w Katowicach w wyroku Sądu z dnia 12 marca 2013 r., sygn. akt III AUa 846/12. W jego ocenie okres urlopu bezpłatnego udzielonego pracownikowi młodocianemu na podstawie art. 205 § 4 k.p. stanowi okres zatrudnienia, o którym mowa w art. 6 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. z 2017 r., poz. 1383
z późn. zm.).
Stosowanie przepisów działu siódmego Kodeksu pracy
W sprawach nieuregulowanych w art. 205 k.p. do urlopów przysługujących młodocianym stosuje się przepisy działu siódmego Kodeksu pracy. Zastosowanie ma zatem m.in. art. 153 § 2 k.p. przewidujący nabycie prawa do kolejnych urlopów wypoczynkowych z początkiem nowego roku kalendarzowego.
Radca Prawny
Dominika Zarzycka-Dudek
Masz pytanie? Napisz do naszego Eksperta