Skopiuj link
Osobą uprawnioną do urlopu wychowawczego jest pracownik zatrudniony co najmniej 6 miesięcy, przy czym do sześciomiesięcznego okresu zatrudnienia wlicza się poprzednie okresy zatrudnienia. Wymiar urlopu wynosi co do zasady 35 miesięcy, urlop może być podzielony na maksymalnie 5 części, do ukończenia przez dziecko 5 roku życia. Rodzice lub opiekunowie dziecka mogą jednocześnie korzystać z urlopu wychowawczego przez okres nieprzekraczający 4 miesięcy. Celem absencji jest sprawowanie osobistej opieki nad dzieckiem.
Zgodnie natomiast z art. 1867 kodeksu pracy pracownik uprawniony do urlopu wychowawczego może złożyć pracodawcy pisemny wniosek o obniżenie jego wymiaru czasu pracy do wymiaru nie niższego niż połowa pełnego wymiaru czasu pracy w okresie, w którym mógłby korzystać z takiego urlopu. Pracodawca jest obowiązany uwzględnić wniosek pracownika. Wniosek składa się nie później niż dwa tygodnie przed rozpoczęciem wykonywania pracy w obniżonym wymiarze czasu pracy. Jeżeli wniosek został złożony bez zachowania terminu, pracodawca obniża wymiar czasu pracy nie później niż z dniem upływu dwóch tygodni od dnia złożenia wniosku.
Zdaniem MPiPS…
W kwietniu bieżącego roku Ministerstwo wypowiedziało się na temat zależności między jednym a drugim uprawnieniem. W swojej interpretacji odniosło się do trzech podstawowych obszarów „wychowawczych”, odpowiadając na pytania:
- czy okres pracy w obniżonym wymiarze ogranicza wymiar urlopu wychowawczego?
- czy po wykorzystaniu 35 / 36 miesięcy urlopu wychowawczego pracownik ma jeszcze prawo do pracy w obniżonym wymiarze?
- czy rodzice mogą korzystać z tych dwóch różnych uprawnień jednocześnie?
Na pierwsze pytanie MPiPS odpowiedziało, iż „do wymiaru urlopu wychowawczego, a także do jego 5 części, nie wlicza się okresu świadczenia pracy w obniżonym wymiarze czasu pracy na podstawie art. 1867 k.p. Zatem skorzystanie przez pracownika w pierwszej kolejności z możliwości pracy w obniżonym wymiarze (…) nie ogranicza wymiaru przysługującego pracownikowi urlopu wychowawczego”. Ograniczenie czasowe to ukończenie przez dziecko 5 roku życia.
W drugiej kwestii MPiPS udzieliło natomiast odpowiedzi negatywnej. Zdaniem Ministerstwa bowiem wykorzystanie urlopu wychowawczego w wymiarze 35 / 36 miesięcy powoduje, iż pracownik nie ma już prawa do urlopu wychowawczego, a ta przesłanka (uprawnienie do urlopu wychowawczego) wynika wprost z art. 1867 kodeksu pracy. Dlatego też, w opinii MPiPS, pracownik może korzystać z tego uprawnienia tylko w granicach: 35 / 36 miesięcy. Jak wskazano w przywołanym stanowisku „okres, w którym pracownik mógłby korzystać z urlopu wychowawczego, jest bowiem ograniczony nie tylko wiekiem dziecka, ale i wymiarem tego urlopu”.
Zgodnie ze stanowiskiem Ministerstwa pracownicy mogą jednocześnie korzystać z różnych uprawnień wychowawczych, jednakże przez okres nie dłuższy niż 4 miesiące. MPiPS stwierdza ponadto, iż „należy, poza wykładnią literalną tych przepisów, mieć na względzie także i to, że obie te instytucje mają na celu umożliwienie rodzicom (opiekunom) dziecka sprawowania osobistej opieki nad małym dzieckiem, dlatego też co do zasady (tj. z wyłączeniem okresu 4 miesięcy) mogą być stosowane naprzemiennie, ale nie równolegle”.